همون‌طور که می‌دونید، رشته تجربی در حال حاضر پر داوطلب‌ترین رشته در کنکوره و تعداد زیادی از داوطلب‌ها برای پذیرش در رشته‌های مختلف تجربی، باهم رقابت می‌کنن. رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی، بین داوطلبهای کنکور تجربی محبوب‌ترن، اما رشته‌های پیراپزشکی هم متقاضی‌های زیادی دارن. در این مقاله، می‌خوایم درباره رشته‌های پیراپزشکی صحبت کنیم و بهترین رشته‌ها رو بهتون معرفی کنیم. پس اگه دانش آموز تجربی هستی، این مطلب رو از دست نده.
پیراپزشکی چیست؟
اولین سؤالی که باید بهش جواب بدیم اینه که اصلاً پیراپزشکی چیه. پیراپزشکی به دسته‌ای از رشته‌های مرتبط با خدمات تشخیصی، درمانی، مراقبتی و مدیریتی مرتبط با شاخه‌های پزشکی گفته می‌شه. فارغ‌التحصیل‌های رشته‌های پیراپزشکی در واقع در محیط‌های درمانی و در کنار پزشک‌ها فعالیت می‌کنن و تکمیل کننده تیم درمان هستن. بنابراین، از اعضای مهم کادر درمان به شمار می‌رن و نقش مؤثری در حفظ سلامت جامعه ایفا می‌کنن.
تفاوت رشته‌های پیراپزشکی و پزشکی
برای درک بهتر ماهیت رشته‌های پیراپزشکی، بهتره که تفاوت این رشته‌ها با رشته‌های پزشکی رو توضیح بدیم.
حوزه فعالیت
در رشته‌های پزشکی، هدف آموزش و تربیت پزشکانه که مسئول تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماری‌ها هستن که با تجویز دارو یا عمل جراحی، بیماران رو درمان می‌کنن. اما رشته‌های پیراپزشکی، شامل تخصص‌هایی هستن که به صورت مستقیم مسئولیت تشخیص و درمان بیماری رو بر عهده ندارن، بلکه مکمل مسیر درمان هستن و خدمات پزشکی ارائه می‌دن.
مقطع و مدت زمان تحصیل
یکی از تفاوت‌های مهم بین رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی اینه که رشته‌های پیراپزشکی در مقاطع کار‌دانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی ارائه می‌شن، اما رشته‌های پزشکی فقط در مقطع دکتری حرفهای که ۶ تا ۷ طول می‌کشه.
مجوزها و صلاحیت‌ها
پزشک‌ها نقش محوری در درمان بیمارها دارن و تصمیمات اصلی رو باید خودشون بگیرن. در حالی که پیراپزشک‌ها، مسئولیت خدمات درمانی مثل مراقبت از بیمار، توانبخشی و انجام آزمایشات رو بر عهده دارن. علاوه بر این، پزشک‌ها می‌تونن با دریافت پروانه طبابت، مطب خودشون رو تأسیس کنن اما پیراپزشک‌ها امکان تأسیس مطب رو ندارن.
لیست رشته‌های پیراپزشکی
پیراپزشکی شامل رشته‌هاییه که لیستشون رو اینجا آوردیم:
- مامایی
- پرستاری
- هوشبری
- اعضای مصنوعی و وسایل کمکی
- بینایی سنجی
- شنوایی سنجی
- تکنولوژی اتاق عمل
- کاردرمانی
- فیزیوتراپی
- ساخت پروتزهای دندانی
- بهداشت عمومی
- بهداشت حرفهای
- بهداشت محیط
- علوم حدیث، اخلاق و آداب پزشکی
- فناوری اطلاعات سلامت
- اداره امور بیمارستان‌ها
- تکنولوژی پزشکی هسته‌ای
- مهندسی پزشکی بالینی
- رادیولوژی (پرتوشناسی)
- رادیوتراپی (پرتودرمانی)
- مددکاری اجتماعی
- علوم آزمایشگاهی
- علوم تغذیه
بهترین رشته‌های پیراپزشکی
در بین رشته‌های مختلفی که در دسته‌ی پیراپزشکی قرار می‌گیرن، رشته‌های هوشبری، فیزیوتراپی، مامایی، پرستاری و اتاق عمل بین داوطلبهای کنکور محبوب‌ترن و بازار کار بهتری هم دارن. در ادامه، این رشته‌ها رو به‌صورت مختصر معرفی می‌کنیم. اما پیشنهاد می‌کنیم که حتماً به محتواهای جداگانه‌ای که به معرفی هر کدوم از این رشته‌ها در سایت کیمیاگرخونه اختصاص دادیم هم سر بزنید تا اطلاعات کامل‌تری درباره‌شون به دست بیارید.
رشته هوشبری
رشته هوشبری یکی از رشته‌های محبوب در گروه تجربیه. در این رشته، هدف تربیت دستیارهاییه که در اتاق عمل، در کنار متخصص بیهوشی حضور داشته باشن و کمک کنن. توجه کنید که متخصص بیهوشی با دستیار هوشبری متفاوته. متخصص بیهوشی در واقع پزشکیه که در زمینه بیهوشی، تخصص گرفته. محیط کار مرتبط با این رشته، اتاق عمله. بنابراین، قبل از انتخاب، خوب فکر کنید که ویژگی‌های شخصیتی‌تون طوری هست که بتونید در اتاق عمل کار کنید یا نه.
رشته فیزیوتراپی
رشته فیزیوتراپی یکی از پرطرفدارترین رشته‌های پیراپزشکی در بین داوطلبهای کنکور تجربیه. فیزیوتراپیست‌ها، بدون استفاده از داروهای شیمیایی و با طراحی برنامه‌های درمانی، به بیمارهای آسیب‌دیده کمک می‌کنن تا در حد امکان، دوباره توانایی حرکتی خودشون رو به دست بیارن. با توجه به سبک زندگی ناسالم و کم‌تحرکی که جامعه دچارشه و همچنین پیری جمعیت، احتمالاً در سال‌های آینده، نیاز به فیزیوتراپیست‌ها افزایش پیدا می‌کنه! یکی از مزایای این رشته نسبت به سایر رشته‌های پیراپزشکی اینه که بازار کار مستقل بسیار خوبی داره. یعنی شما می‌تونید با تأسیس مرکز فیزیوتراپی، به درآمد بالایی برسید؛ البته به شرطی که بتونید سرمایه اولیه برای این کار رو فراهم کنید.
رشته مامایی
رشته مامایی یکی دیگه از رشته‌هاییه که اسمش در بین بهترین رشته‌های پیراپزشکی دیده می‌شه. حضور یک مامای حرفهای و باسواد در کنار مادرها، نقش بسیار مهمی در فرایند زایمان، به ویژه زایمان طبیعی داره. ماماها به حفظ سلامت مادر و نوزاد کمک می‌کنن و هم قبل تولد نوزاد هم و بعد از تولد، در کنار مادرها هستن تا بهشون مشاوره بدن و کمکشون کنن. ورزش‌های دوران بارداری، تغذیه دوران بارداری و مراقبت از نوزاد بعد از تولد، از جمله مهم‌ترین مسائلیه که یک ماما درباره‌ی اون‌ها باید به مادرها مشاوره و آموزش بده. نکته مهمی که باید درباره مامایی بدونید اینه که ماماها به هیچ وجه حق طبابت ندارن و نمی‌تونن دارو تجویز کنن و تجویز دارو فقط باید توسط متخصص زنان و زایمان انجام بشه.
رشته پرستاری
می‌شه گفت رشته پرستاری معروف‌ترین و شناخته شده‌ترین رشته در بین رشته‌های پیراپزشکیه و بعد از رشته‌های پزشکی، محبوب‌ترین رشته بین داوطلبهای تجربی هم هست. پرستارها در واقع پل ارتباطی بین پزشک و بیمار هستن و در فرایند درمان بیماران، نقش بسیار مهمی دارن که باید در طول دوره‌ی بیماری، در کنار بیمار باشن و به همراه‌های بیمار هم کمک کنن. البته ناگفته نمونه که این شغل، صبر، دلسوزی و فداکاری زیادی رو می‌طلبه. بنابراین، اگه کم‌حوصله‌اید، این شغل اصلاً براتون مناسب نیست. پرستاری هم بازار کار استخدامی خیلی خوبی داره و هم می‌تونید به صورت مستقل، خدمات درمانی ارائه بدید و بدون استخدام در جایی، برای خودتون کار کنید.
اتاق عمل
رشته اتاق عمل هم در سال‌های اخیر به یکی از رشته‌های محبوب بین داوطلبهای کنکور تبدیل شده. هدف این رشته تربیت دستیارهایی که در اتاق عمل، در کنار پزشک حضور داشته باشن و در فرایند جراحی بهش کمک کنن و وسایل و تجهیزات جراحی رو آماده و استریلیزه کنن. دقت کنید که محیط کار این رشته هم مثل رشته هوشبری، در اتاق جراحیه. پس اگه با محیط این‌چنینی راحت نیستید و با دیدن خون و اعضا و جوارح حالتون بد می‌شه، این رشته به دردتون نمی‌خوره! نکته مهم دیگه‌ای که باید درباره رشته اتاق عمل بدونید اینه که بازار کار این رشته کاملاً استخدامیه و امکان اشتغال به صورت مستقل وجود نداره.
رشته‌های پیراپزشکی بدون کنکور
پذیرش در رشته‌های پیراپزشکی هم به صورت با کنکور و هم به صورت بدون کنکور امکان‌پذیره. البته نه در هر رشته و هر دانشگاهی! اگه بخواید از طریق کنکور وارد این رشته‌ها بشید، باید در کنکور سراسری گروه تجربی شرکت کنید. در پذیرش به صورت بدون کنکور، اهمیتی نداره که در کنکور شرکت کنید یا نه. بلکه ارزیابی و پذیرش صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی‌تون انجام می‌شه. لیست کامل رشته‌های پیراپزشکی که به صورت بدون کنکور ارائه می‌شن و ظرفیت هر کدوم رو می‌تونید در دفترچه راهنمای انتخاب رشته بدون کنکور دانشگاه سراسری و آزاد مشاهده کنید.
سخن پایانی
همون‌طور که در این مقاله توضیح دادیم، بهترین رشته‌های پیراپزشکی رشته‌های هوشبری، فیزیوتراپی، مامایی، پرستاری و اتاق عمل هستن. البته در انتخاب رشته باید به علاقمندی و استعدادتون هم توجه کنید. ما در محتواهای جداگانه‌ای در کیمیاگرخونه، رشته‌های مختلف گروه تجربی رو معرفی کردیم و توصیه می‌کنیم که برای آشنایی بیش‌تر با هر رشته، اسمش رو در سایت سرچ و مطلب مربوط بهش رو مطالعه کنید.