قبلاً گفتیم که در بخشنامه جدید آموزش‌و‌پرورش، سطح و میزان مفهومی شدن سؤالات امتحانات نهایی معرفی شده و طراح‌ها باید بر اساس اون، سؤالات امتحان رو طرح کنن. توی این مطلب، درباره درس عربی حرف می‌زنیم و توضیح می‌دیم که سؤالات امتحان نهایی عربی قراره چطوری باشه و مفهومی‌شدنش یعنی چی.
سطح سؤالات امتحان نهایی عربی
به‌طور کلی، سؤالات امتحانات نهایی در دو سطح طرح می‌شن که هر کدوم از این سطوح، سه نوع سؤال رو در برمی‌گیرن. در ادامه، انواع سؤالات رو توضیح می‌دیم و برای هر کدوم مثالی ذکر می‌کنیم تا ملموس‌تر بشن.
سطح اول: سؤالات ساده امتحان نهایی عربی
سؤالات سطح اول، مجموعاً ۱۶ نمره از امتحان نهایی رو تشکیل می‌دن و سه سبک مختلف هستن:
- به‌یادآوردن
- فهمیدن
- به‌کاربستن
به‌یادآوردن
این سؤال، ساده‌ترین سؤالیه که در امتحان نهایی طرح می‌شه و برای جواب‌دادن بهش، فقط باید کتاب درسی رو خوب خونده باشید و نکاتش رو عیناً به یاد بیارید؛ مثل معنی لغت‌ها.
فهمیدن
در این نوع سؤال، معمولاً ازتون خواسته می‌شه که جملات یا آیات رو به زبان فارسی ترجمه کنید. حواستون باشه که در ترجمه، قواعد دستورزبان رو به‌درستی رعایت کنید، چون در خیلی از موارد، ترجمه به گرامر وابسته‌ست!
به‌کاربستن
در سؤالات به‌کاربستن، باید بتونید از نکات و مفاهیمی که یاد گرفتید استفاده کنید و به جواب درست برسید. مثلاً ممکنه در سؤال ازتون بخوان که صیغه درست فعل رو برای یه جمله بنویسید.
سطح دوم: سؤالات مفهومی و خلاقانه امتحان نهایی عربی
این سطح قاعدتاً نسبت به سطح قبلی، دشوارتر و چالشی‌تره و سه نوع سؤال مختلف رو شامل می‌شه:
- تحلیلکردن
- ارزشیابی‌کردن
- آفریدن
تحلیلکردن
در این نوع سؤال، باید بتونید بر اساس مفاهیمی که از کتاب یاد گرفتید، موضوعی رو تحلیل و آنالیز کنید. مثلاً ممکنه در سؤال ازتون بخوان که اِعراب‌گذاری یه جمله رو توضیح بدید، تحلیل کنید و چرایی‌ش رو هم ذکر کنید.
ارزشیابی‌کردن
سؤالات ارزشیابی در این درس، کمی چالش‌برانگیزن. در این سؤالات، دانش‌آموز باید بتونه درستی یا نادرستی یه موضوعی رو تشخیص بده و ایراداتش رو مشخص کنه. اما این نوع سؤالات معمولاً در درس عربی طرح نمی‌‌شن. برخی از اساتید پیشنهاد کرده‌ن که برای طراحی این نوع سؤالات در کنکور می‌شه از این راهکار استفاده کرد که جملات اشتباه رو به دانش‌آموزها بدن و ازشون بخوان که قسمت‌های نادرست جمله رو مشخص کنن. اما از اون‌جایی که این جملات اشتباه ممکنه برای دانش‌آموزها بدآموزی داشته باشه و ساختار غلط توی ذهنشون ثبت بشه، توصیه می‌شه که طراح‌ها تا جایی که ممکنه، از همچین سؤالاتی دوری کنن.
آفریدن
قبلاً هم گفتیم که در این نوع سؤال، ازتون می‌خوان که بر اساس توضیحات و اطلاعاتی که بهتون می‌دن، یه چیزی رو بسازید یا طراحی کنید. مثلاً در درس ریاضی ممکنه ازتون بخوان یه تابع بنویسید و یا در درس فیزیک، شیمی و زیست‌شناسی، ازتون بخوان که آزمایش طراحی کنید. در درس عربی هم یکی از سؤالات رایج اینه که کلماتی رو به شما می‌دن و ازتون می‌خوان که با استفاده از اون‌ها، جمله بسازید. البته یادتون باشه که هم ترتیب و هم نکات گرامری رو حتماً در حل سؤال استفاده کنید.
سؤالات تحلیلکردن، ارزشیابی‌کردن و آفریدن در امتحان نهایی مجموعاً ۴ نمره دارن و بخش عمده سؤالات از همون سطح اوله
که ساده و تقریباً سرراست هستن. سخت‌ترشدن بخشی از امتحان نهایی عربی به این معنی نیست که دیگه نمی‌شه توی این درس نمره ۲۰ گرفت! ما قبلاً درباره روش مطالعه عربی برای امتحان نهایی مفصل صحبت کردیم. پس حتماً به اون مطلب سر بزنید که با راهکارهای درست خوندن عربی برای ۲۰گرفتن در امتحان نهایی آشنا بشید.