سندروم اردک استنفورد

سندروم اردک استنفورد چیه؟ نشانه ها و علائم سندروم اردک استنفورد راهکار درمان سندروم اردک

سندروم اردک یا سندروم اردک استنفورد، یکی از مشکلاتیه که خیلی از ماها این روزها باهاش دست به گریبانیم. توی این مقاله، می‌خوایم بگیم که این سندروم چی هست، چرا به وجود میاد و چطور می‌تونیم خودمون رو ازش نجات بدیم!

سندروم اردک استنفورد چیه؟

این سندرم برای اولین بار، در دانشگاه استنفورد مشاهده شد. طی مطالعاتی که روی دانشجوهای این دانشگاه انجام دادن، متوجه شدن که دانشجوهای نخبه و نابغه دانشگاه استنفورد که در ظاهر خیلی آروم و ریلکس به نظر می‌رسن اما در باطن، حجم زیادی از فشار روانی رو با خودشون حمل می‌کنن.

حالا چرا اسم این سندرم رو گذاشتن سندرم اردک؟! وقتی که شما به شناکردن اردک روی آب نگاه می‌کنید، به نظر می‌رسه که این اردک خیلی آروم و بدون هیچ فشار، تنش و زحمتی داره روی آب حرکت می‌کنه. اما اگه از زیرِ آب به شناکردن اردک نگاه کنید، می‌بینید که با پاهاش چقدر داره برای شناکردن تقلا می‌کنه و زور می‌زنه! دانشجوهای استنفورد هم دقیقاً همین شکلی بودن. یعنی در ظاهر، خیلی آروم و متین به نظر می‌رسیدن، اما در درونشون طوفانی از فشارهای روانی به پا بود که مُدام سرکوبش می‌کردن.

سندروم اردک استنفورد
سندروم اردک استنفورد

البته این سندروم مختصّ دانشجوهای دانشگاه استنفورد نیست، بلکه درد مشترک دانشجوهای نخبه همه دنیاست. حتی بین دانشجوهای دانشگاه‌های برتر کشور ما مثل شریف یا تهران هم دیده می‌شه. رقابت شدید در دانشگاه‌های تاپ باعث می‌شه بچه‌ها مُدام در حال درس‌خوندن و تلاش باشن. اما از طرف دیگه، در ظاهر به روی خودشون نمیارن که چقدر دارن درس می‌خونن و شب و روز سرشون توی کتابه. چون این باور وجود داره که کسی که باهوش و نابغه‌ست، نباید زیاد تلاش کنه، بلکه باید با کم‌ترین زحمت و سختی، نمرات بالایی بگیره و موفق باشه. پس دانشجوها سعی می‌کنن خم به ابرو نیارن و اصلاً نشون ندن که دارن زیر بار فشار درس‌ها له می‌شن و چقدر نگران و مضطربن.

دلایل ایجاد سندروم اردک استنفورد

اطلاع از دلایل به وجود اومدن این سندروم کمک میکنه که زودتر به فکر درمان و یا پیشگیری از حاد شدنش بشیم. دلایل خیلی متداولی که منجر به بروز سندروم اردک استنفورد میشن رو براتون این پایین لیست کردیم:

  • کمال گرایی زیاد(یا به اصطلاح نقص هراسی)
  • تشویق کردن اطرافیان به رقابت زیاد
  • محافظت بیش از خانواده از فرد
  • فشار اجتماعی بسیار زیاد
  • دور از شدن از خانواده و مستقل زندگی کردن برای اولین بار

نشانه های سندروم اردک استنفورد چیه؟

تا به حال به صورت رسمی و دقیق نشانه و علائمی برای این مسئله مطرح نکردن. به این دلیل که علائم این سندروم در هر فردی متفاوت از فرد دیگه ست اما به طور کلی مواردی که میشه به عنوان نشانه درنظر گرفت، موارد زیر هستن:

  • ظاهری آروم و شاد اما پریشانی درونی
  • از دست دادن اعتماد به نفس
  • تلاش بیش از حد برای جلب رضایت دیگران
  • حساسیت خیلی زیاد به نظرات منفی و پریشانی

سندروم اردک در شبکه‌های اجتماعی

این سندروم در واقع از پژوهش روی پست‌های شبکه‌های اجتماعی دانشجوهای استنفورد شناسایی شده. یعنی دانشجوهایی که با وجود فشار روانی زیادی که روشون بود، عکس‌های شاد و خوشحالی از خودشون در صفحات اجتماعی‌شون منتشر می‌کردن. نکته این‌جاست که این سندروم فقط محدود به دانشجوهای دانشگاه‌های برتر که فضای رقابتی دارن نمی‌شه، بلکه ممکنه تک‌تک ما هم بهش مبتلا باشیم. چون دلمون می‌خواد در فضای مجازی، یه تصویر بی‌نقص و ایده‌آل از خودمون نشون بدیم.

قطعاً برای شما هم پیش اومده که وقتی پست‌های دیگران رو در اینستاگرام می‌بینید، فکر می‌کنید که چقدر زندگی خوب و راحتی دارن، شغلشون عالیه، موفقن، ثروتمند و خوشبختن و همه‌چیز در زندگی‌شون بی‌نقصه. اما باید بدونید که آدم‌ها در عکس‌های پرزرق‌و‌برقی که از شغلشون، سفرهاشون، مهمونی‌ها و تفریحاتشون به اشتراک می‌ذارن، نشون نمی‌دن که روزانه چقدر دارن دست و پا می‌زنن و با چه مشکلات و سختی‌هایی روبرو هستن. از هر اتفاقی، فقط جنبه‌های مثبت و جذابش رو نشون می‌دن بدون این‌که به چالش‌ها، بدی‌ها و زشتی‌هاش اشاره کنن.

نتایج سندرمو اردک استنفورد

مبتلاشدن به این سندروم پیامدهای منفی زیادی به همراه داره. از جمله مهم‌ترین این پیامدها، اضطراب، افسردگی و خشم زیاده. سرکوب دائمی فشارهای روانی بدون برون‌ریزی اون‌ها، باعث می‌شه افراد استرس و اضطراب زیادی رو تحمل کنن و در نهایت هم به مرحله افسردگی برسن. کسانی که دچار سندرم استنفورد هستن، با خشم زیادی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنن. چون مُدام باید سختی‌ها، زحمت‌ها و ناکامی‌هاشون رو مخفی کنن و خودشون رو آدم موفقی جلوه بدن که به‌راحتی داره پله‌های موفقیت رو طی می‌کنه و هیچ فشاری روش نیست! با توجه به این اثرات منفی، لازمه که اگه دچار این سندرم هستید، حتماً برای درمانش اقدام کنید. در ادامه می‌گیم که برای حل این مشکل، باید چه کار کنید.

درمان سندروم اردک استنفورد

اولین قدم برای درمان این مشکل اینه که با کسی که می‌تونید جلوی اون خود واقعی‌تون باشید، صحبت کنید و از مشکلات، فشارها و درگیری‌هایی که اذیتتون می‌کنه حرف بزنید. این شخص می‌تونه یکی از اعضای خانواده‌تون باشه یا یکی از دوستانتون. اگه با هیچ‌کدوم از اون‌ها احساس راحتی نمی‌کنید، می‌تونید از یه مشاور یا روانشناس باتجربه و امن کمک بگیرید و مشکلتون رو باهاش در میون بذارید. نکته دیگه‌ای که بهتون کمک می‌کنه اینه که رفته‌رفته تمرین کنید بدون نقاب باشید، فیلم بازی نکنید، تظاهر به چیزی که نیستید نکنید و خود واقعی‌تون رو بروز بدید. تظاهرکردن همیشگی به چیزی که نیستید، انرژی و زمان زیادی ازتون می‌گیره و فشارهای روانی رو هم بیش‌تر می‌کنه.

نکته دیگه‌ای که بهتون کمک می‌کنه اینه که سعی کنید اهدافتون رو پله‌پله و متناسب با توانتون انتخاب کنید. سطح توانایی آدم‌ها باهم متفاوته و قرار نیست همه عملکرد یکسانی داشته باشن. آهسته و پیوسته در مسیر رسیدن به هدفتون حرکت کنید و با فشار بیش‌از‌حد به خودتون، به روح و روانتون آسیب نزنید.

سخن پایانی

در این مطلب، درباره سندرم اردک استنفورد صحبت کردیم و گفتیم این سندرم به این اشاره داره که تصویر شاد و آرومی که بعضی از دانشجوهای نخبه از خودشون ارائه می‌دادن، صرفاً تظاهره و اون‌ها دائماً دارن اضطراب، استرس، نگرانی‌ها و حال بدشون رو سرکوب می‌کنن تا دیگران متوجه نشن که چقدر تحت فشارن. البته منظور ما به هیچ‌ وجه این نیست که تمام دانشجوهایی که در دانشگاه‌های تاپ دنیا یا ایران درس می‌خونن دچار این سندرم هستن. اما باید بدونید که این مسئله، مشکل رایجی بین دانشجوهای نخبه و همون‌طور که گفتیم، بین تمام مردمه. بنابراین، اگه دچار این معضل هستید، سعی کنید با کمک یه روانشناس خوب، رفته‌رفته برطرفش کنید تا بتونید راحت‌تر و بدون فشار، مسیر رسیدن به اهدافتون رو طی کنید.

سوالات متداول

1. چه راه‌هایی برای شناسایی سندروم اردک استانفورد در خود و دیگران وجود دارد؟

برای شناسایی سندروم اردک استانفورد در خود و دیگران، می‌توانید به نکات زیر توجه کنید:

  1. احساسات مخفی: به بررسی احساسات خود بپردازید. آیا احساس خستگی، اضطراب یا افسردگی دارید که به دیگران نمی‌گویید؟
  2. رفتارهای اجتماعی: آیا در جمع به گونه‌ای رفتار می‌کنید که نشان‌دهنده‌ی آرامش و خوشحالی است، در حالی که درون احساس فشار می‌کنید؟
  3. رقابت و فشار: آیا خود را تحت فشار برای موفقیت و رقابت شدید می‌بینید، حتی اگر نتایج مطلوبی ندارید؟
  4. گفتگو با دیگران: آیا دیگران در زندگی شما احساس مشابهی دارند؟ با آن‌ها درباره فشارها و احساساتشان صحبت کنید.

2- چگونه می‌توان به احساسات واقعی خود نزدیک‌تر شد و آن‌ها را شناسایی کرد؟

برای نزدیک‌تر شدن به احساسات واقعی خود و شناسایی آن‌ها، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

  1. خودآگاهی: روزانه زمانی را به تفکر در مورد احساسات و افکار خود اختصاص دهید. می‌توانید از نوشتن در یک دفترچه خاطرات استفاده کنید.
  2. مدیتیشن و ذهن‌آگاهی: تمرینات مدیتیشن و ذهن‌آگاهی به شما کمک می‌کند تا در لحظه حاضر بمانید و احساسات خود را بدون قضاوت تجربه کنید.
  3. گفتگو با خود: با خود صحبت کنید و سؤالاتی مطرح کنید که به شما کمک کند تا به عمق احساساتتان برسید. مثلاً “چرا این احساس را دارم؟” یا “این احساس چه پیامی برای من دارد؟”
  4. دریافت بازخورد: از دوستان یا خانواده بخواهید نظرات خود را درباره احساسات شما به اشتراک بگذارند. گاهی آن‌ها می‌توانند نگاهی متفاوت ارائه دهند که به شناسایی احساسات کمک کند.
محمدحسین جدیدی نژاد متولد 1369 است. وی رتبه 22 کنکور سراسری و 46 کارشناسی ارشد است. مدال نقره المپیاد فیزیک دانشجویی و تندیس طلای جشنواره جوان خوارزمی را دارد. وی از سال 1388 فعالیت های خود را به عنوان مشاور آغاز کرد. از ابتدا توانست در کنار دانش آموزان سمپادی تجربیاتی کسب کند و بعد به دلیل علاقه شخصی خود در استفاده از تکنولوژی های روز دنیا برای دستیابی به فرآیندهای مشاوره ای بهینه تر به بازدید برترین مدارس جهان رفت. وی در کارنامه خود بیش از 350 ساعت برنامه تصویری آموزشی در شبکه های تلویزیونی و اپلیکیشن خویشاوره دارد. از حدود 1391 بنیاد دانش بنیان کیمیاگر را تاسیس کرد. تئوری های آموزشی او در سال 2015 به عنوان برترین مغزافزار هوشمند برای هدایت دانش آموزان نخبه توسط دانشگاه تورنتوِ کانادا مورد ستایش قرار گرفت و لوح افتخار را از آنِ خود کرد. وی از سال 2012 به عنوان نویسنده رسمی و عضو هیئت تحریریه مجله موفقیت دانشگاه سوربن به نام succès Shavaleh شوالیه موفقیت در کنار افرادی مانند مالکوم گلدول، تینا سیلیگ، کارول دوک و… در مقالاتی علمی دستاوردها و تئوری های خود را تحت عنوان نخبه پروری منتشر میکند و همواره مورد استقبال ژورنالیست های موفقیت جهانی بوده است.جدیدی نژاد تمایل به گذراندن دوره های آموزشی تحت نظارت اساتید برتر علاقه بسیار زیادی دارد. وی یکی از سه فارغ التحصیل (از بین 217 نفر شرکت کننده اولیه کارگاه) دوره مشاوره پیشرفته دانشگاه سوربن پاریس است و از دید پروفسور انجل لی –مدرس کارگاه- لوح افتخار به واسطه طراح نظام آموزشی پیشنهادی -پایان نامه ارائه در کارگاه- دریافت نمود.وی افتخار خود را تربیت دانش آموزان نخبه ای می داند که در بدو ورود به بنیاد دانش بنیان کیمیاگر دارای معدل یا تراز خاص نبودند و نظام آموزشی همه جانبه بنیاد کیمیاگر استعداد درونی آنها را شکوفا کرده. وی شعار بنیاد را: «در فرآیند بی رحمانه کنکور درس بخوانید ولی له نشوید» قرار داده و دانش آموزان بنیاد کیمیاگر را مانند خانه خود می دانند.عناوین و افتخارات علمی-پژوهشی:رتبه اول کشوری. جشنواه جوان خوارزمی. یازدهمین دوره. گروه ادبیات و زبان فارسی. مجموعه داستان: «من…تو…او…». 1388.ارائه مقاله: «بررسی شکاف نسلی در نمایشنامه خانه برنارد آلبا اثر فردریکو گارسیا لورکا بر اساس نظریه تضاد نسلی پیر بوردیو». پنجمین کنفرانس بین المللی «SELICUP». اکتبر 2012. اسپانیا[1].دریافت لوح افتخار پژوهشی از وزارت علوم، وزارت آموزش و پرورش . 1388.مدال نقره المپیاد جهانی فیزیک دانشجویی، اتریش، 2009عضویت در بنیاد ملّی نخبگان به دلیل انتشار چندین مقاله پژوهشی بین المللی.دریافت لوح افتخار دانشگاه ملّی تورنتو، جهت: طراحی اولین مغزافزار تحلیل داده های آموزشی[2] دانش آموزان-خویشاوره-،شماره ثبت 517952. 26 سپتامبر 2016.داور جشنواره جوان خوارزمی. (1393). تهران: پژوهشسرای جوان منطقه۲: اردیبهشت ماه.دریافت نشان استاد کارگاه تربیت مربی. (1393). «کارگاهِ راهبردها و ابزارهای تربیت دانش آموز نخبه: کارگاه آموزشِی برای دبیران مدارس نمونه تهران». تهران: با همکاری موسسه تبیان و موسسه تحقیقاتِ تعلیم و تربیت برهان: 17 مهرماه 1393دریافت تقدیرنامه: بنیاد بین المللی نوبل. به عنوان مدیر بنیاد خیریه دانش بنیان تیک. جهت: راه اندازی و استفاده از روش های تحلیل نوین اطلاعات آموزشی مبتنی بر نرم افزارهای هوشمند. شماره ثبت QMS08-2016/00043 . 7 آگوست 2016.طراحی و ساخت نرم افزار تولید فیلم های نسل چهارم آموزشی[3]: تیک بورد[4].موسس و مدیر بنیاد خیریه دانش بنیان تیک. مشاوره تخصصی کنکور دانش آموزان مبتنی بر خویشاوره. 1390 تا کنون[5].مقالات و مصاحبه های منتشر شده:انتشار مقاله پژوهشی: جدیدی نژاد، محمدحسین و رحیمی، فاطمه. «نکند ویتسک زلزله فرهنگی باشد: پژوهشی تطبیقی پیرامون ترجمه و اجرای ویتسک اثر گئورگ بوشنر». تهران: نشریه علمی-پژوهشی نمایش. شماره165:خردادماه 1392.انتشار مقاله پژوهشی: جدیدی نژاد، محمدحسین. «بررسی جنبه های شخصیتی آژاکس در نمایشنامه ای به همین نام اثر سوفوکلس بر اساس آرای باقی مانده از سوفسطائیان: پروتاگوراس». تهران: نشریه علمی-پژوهشی نمایش. شماره171:تیرماه ماه 1395.عضو هیئت تحریریه: انتشار مقاله آموزشِ دانش آموزان: نگارش مدخل «عالیجناب تفکر» در شماره های 1 تا 8، تهران: مجله رشد جوان آموزش و پرورش. از شماره 321 تا 329. مهرماه 1393 تا خردادماه 1393.سخنرانی: جدیدی نژاد، محمدحسین. (1393). «تحدید: الگوی جهش». تهران: نشست چهارسوق [نشر ایده های تعلیم و تربیت].مصاحبه: جدیدی نژاد، محمدحسین. (1391). «بهمن چگونه شکل می گیرد؟ : مصاحبه با محمدحسین جدیدی نژاد پیرامون وضعیت نظام آموزشی ادبیات در ایران». تهران: دوره جدید: شماره 21: دوشنبه 4 دی ماه 1391: صفحه 37مصاحبه: جدیدی نژاد، محمدحسین. (1393). «دلالی برای فرار مغزها:دلالان هم از اختراعات دانش آموزی سود می­برند و هم زمینه مهاجرت آنها به کشورهای خارجی را فراهم می­کنند». مصاحبه گیرنده: مریم خباز. تهران: روزنامه جام جم. شماره 4058: شنبه 8 شهریور 1393: صفحه ۲۰در دست انتشار: ترجمه کتاب The Elements (خودشکوفایی) از سر کِن رابینسون[6]. نشر نی. در انتظار مجوز ارشاد.انتشار مقاله پژوهشی: جدیدی نژاد، محمدحسین. مطالعه نظریه ترجمه «مبدا-گرایی» آنتوان برمن: نقدی کلی بر ترجمه نمایشنامه ها به زبان فارسی. نشریه علمی-پژوهشی نمایش. شماره 174: تیرماه۱۳۹۴عضو هیئت تحریریه: انتشار مقاله آموزشِ نحوه تفکر خلاق در رتبه های برتر کنکور: نگارش مدخل «فکر فراوانم آرزوست!» در شماره های 1 تا 8، تهران: مجله رشد جوان آموزش و پرورش. از شماره 330 تا 338. مهرماه 139۴ تا خردادماه 139۴.و…عناوین و افتخارات ورزشی:قهرمانی کشور. رتبه اول. مسابقات ملّی دو و میدانی نوجوانان ایران. سنندج: 1385قهرمانی کشور. رتبه اول. مسابقات ملّی دو و میدانی نوجوانان ایران. ساری: 1386سوابق کاری:سمت های کاری:معاونت علمی و توسعه چهارسوق (نشر ایده های تعلیم و تربیت)- www.chaharsoogh.irمشاور و برنامه ­ریزمعلمطراح نظام آموزشیبرگزاری دوره های آموزشی برای معلمان مدارس نمونه تهران تحت عنوان: «دانش افزایی دبیران: آموزش تئوری های مسئله محوری جهت ترکیب هوشمندانه آموزش و پژوهش جهت تحقق تربیت دانش آموزان نخبه»:تزکیه، مجتمع آموزشی دخترانه، منطقه۲ تهران، تیر و مردادماه 1393فرزانگان۱ (سمپاد)، دبیرستان دخترانه(دوره دوم)، منطقه۶ تهران، مهر و آبان­ماه 1393امام صادق(ع)، مجتمع آموزشی دخترانه، منطقه۲ تهران، مهرماه و آبان­ماه 1393فرزانگان۱ (سمپاد)، دبیرستان دخترانه (دوره اول و دوم)، تهران، دی ماه 1393و … [این دوره به صورت کارگاه­هایی تحت عنوان «راهبردها و ابزراهای تربیت دانش آموز نخبه» برای دبیران و مسئولین پژوهشی مدارس نمونه تهران برگزار گردید].برگزاری سمینارهای آموزشی «تربیت نخبگان و رتبه های برتر» برای مدیران و معاونین آموزشی مدارس:پژوهشسرای جوان منطقه2، تهران: 1392پژوهشسرای جوان منطقه۲، تهران: 1393پژوهشسرای آفرینش منطقه۴، تهران: 1393پژوهشسرای دکتر کاظمی آشتیانی منطقه۶، تهران: 1393و…دبیر علمی و برگزار کننده جشنواره:دبیر علمی و توسعه ششمین نشست ملی «نقش بهره گیری از تکنولوژی و فضای مجازی در آموزش جهت تربیت نخبگان درسی»، تهران: دانشگاه فرهنگیان (نسیبه): اسفند 1393.دبیر علمی و موسس «جشنواره ایده های برتر»، تهران: مناطق2و4و6: 1393تا1395