آشنایی با رشته گفتار درمانی برای داوطلب‌هایی که می‌خوان در آینده وارد این زمینه بشن ضروریه به این دلیل که ممکنه شما هم مثل اکثر افراد ذهنیت نادرستی درباره ماهیت این رشته و کاربردهای اون داشته باشید.
برای اینکه بتونید به صورت کامل رشته‌ی گفتار درمانی رو بشناسید تا بتونید برای انتخاب یا عدم انتخاب اون تصمیم بگیرید، در ادامه با ما همراه باشید.
رشته گفتار درمانی دقیقاً چیه؟
گفتاردرمانی یا SLP که مخفف Speech–Language Pathology هست، یه حوزه‌ی گسترده به حساب میاد. در گفتاردرمانی افراد متخصص، با موضوعات گفتاری یا همون تکلم افراد، زبان، بلع، صوت و ارتباط درگیر هستن.
گفتار درمانگرها می‌تونن در کاهش یا برطرف کردن مشکلاتی از قبیل موارد پایین، به شما کمک کنن:
- مشکل داشتن در پیدا کردن کلمات (مثلاً اگر یک حرف خاص رو به شکل بدی تلفظ می‌کنید)
- داشتن مشکلات در برقرار کردن ارتباط اجتماعی به دلیل مشکلات گفتاری
- نقص ساختاری در زبان شما
- مشکلات خواندن و نوشتن
- مشکلات صوت و تارهای صوتی
- مشکلات ادراکی (از جمله ترجمه حافظه عملکرد اجرایی)
موضوع خیلی مهم این هست که حداقل در کشور ما یش از ۹۰ درصد افرادی که به گفتار درمانگرها مراجعه می‌کنن کودکان هستن. اما در کشورهای دیگه ممکنه افراد بزرگسال هم برای مشکلات گفتار و تکلم خودشون به این افراد مراجعه کنن اما در ایران این موضوع کمتر جا افتاده.
دروس دانشگاهی رشته گفتار درمانی چیا هستن؟
مثل تمام رشته‌های دیگه دانشجوهای گفتار درمانی هم دروس پایه و دروس اختصاصی رو در دانشگاه پاس می‌کند. لیست کاملی از این دروس رو در جدول پایین می‌بینید.
| دروس پایه | دروس اختصاصی | |
|---|---|---|
| فیزیولوژی | اختلال در تشدید | بازی درمانی |
| آناتومی | نابسامانی‌های ویژه زبانی در دوران رشد | تشخیص افتراقی در اختلالات گفتار و زبان |
| آمار و پژوهش‌های مقدماتی | ارتودنسی در رابطه با گفتار | مدیریت گفتار درمانی |
| بافت شناسی و آسیب شناسی | ناروانی‌های گفتاری | اختلال بلع |
| بهداشت پیشگیری و مشاوره در گفتار درمانی | مبانی گفتار درمانی | |
| روانشناسی یادگیری | زبانشناسی و آواشناسی | |
| فیزیک صوت | رشد روانی حرکتی | |
| وش‌های بالینی در اختلالات | اصول توانبخشی | |
| بیماری‌های اعصاب مربوط به گفتار | شنوایی شناسی و روش‌های ارزیابی دستگاه شنوایی | |
| اختلالات صوت | روانشناسی عمومی | |
| اختلالات خواندن و نوشتن در دوران رشد | روانشناسی رشد | |
| اختلالات ارتباطی در سالمندان | بازی درمانی | |
| زبان پریشی بزرگسالان | تشخیص افتراقی در اختلالات گفتار و زبان | |
| داروشناسی برای درمانگران گفتار و زبان | مدیریت گفتار درمانی | |
| الگوهای پردازشی گفتار و زبان | اختلال بلع | |
مزایا و معایب رشته‌ی گفتار درمانی چیا هستن؟
دونستن مزایا و معایب هر رشتهای می‌تونه به شما کمک کنه که با دید خیلی بهتری بتونید نسبت بهش شناخت پیدا بکنید و برای انتخاب کردن یا نکردنش تصمیم بگیرید.
در ادامه هم راجع به معایب و بعد از اون درباره مزایای رشته‌ی گفتار درمانی صحبت می‌کنیم.
معایب رشته‌ی گفتار درمانی چیه؟
- بالاتر هم گفتیم که بخش خیلی زیادی از کار شما مربوط به کار با کودکان هست که این موضوع ممکنه برای برخی از افراد سخت باشه و از این جهت یک عیب به حساب بیاد. البته کم نیستن افرادی که کار با بچه‌هارو به سر و کله زدن با بزرگ‌ترها ترجیح می‌دن.
- پایین بودن امکان استخدام شدن در ارگان‌ها و ادارات دولتی. امکان استخدام در بیمارستان‌ها یا هر ارگان درمانی دیگه‌ای در گفتار درمانی به نسبت حوزه های دیگه مثل پرستاری کمتر هست.
- مورد دیگه که شاید یک عیب بزرگ هم به حساب بیاد این هست که بیمه از خدمات مربوط به گفتار درمانی پشتیبانی نمی‌کنه. همین موضوع هم باعث میشه که افراد زیادی به دلیل بالاتر بودن هزینه‌های درمان، برای رفع مشکلات خودشون در این زمینه اقدام نکنن.
مزیت‌های رشته‌ی گفتار درمانی
- خوب بودن بازار کار مستقل گفتار درمانی. یک پرستار هرگز نمی‌تونه به صورت مستقل یک کلینیک بزنه و در اون برای خودش کار کنه اما یک گفتار درمانگر می‌تونه خیلی راحت این کار رو انجام بده و در بخش خصوصی درآمد خوبی هم داشته باشه.
- موقعیت پیشرفت در حوزه گفتار درمانی خیلی خوبه. اگر واقعا حرفی برای گفتن در این زمینه داشته باشید می‌تونید فرد واقعا موفقی در زمینه‌ی شغلی خودتون بشید.
- این رشته بالینی نیست. همین هم باعث میشه افرادی که به هر دلیلی با خون یا مواردی از این دست مشکل دارن، بتونن به راحتی و با بدون مشکل وارد گفتار درمانی بشن.
رتبه‌ی لازم برای قبولی در رشته‌ی گفتار درمانی
قبل از این که بخوایم به حداقل رتبه‌ای که برای قبولی در رشته‌ی گفتاردرمانی بهش نیاز دارید اشاره کنیم، لازمه که یک نکته‌ی خیلی مهم رو بهتون بگیم. اون هم این که:
تعداد دانشگاه‌هایی که در اونها می‌تونید گفتاردرمانی بخونید در کشور کم و محدوده و همون دانشگاه‌ها هم تعداد خیلی کمی دانشجو رو در این رشته‌ی دانشگاهی پذیرش می‌کنن.
مثلاً در یک سال دانشگاه تهران فقط 15 نفر رو در این شاخه پذیرش کرد. در نتیجه نمی‌شه این رشته‌ی تحصیلی رو از نظر پذیرش و شانس قبولی با رشتهای مثل پرستاری که میزان پذیرش خیلی بالایی داره مقایسه کرد.
اما در رابطه با رتبه‌ی موردنیاز، می‌تونیم بگیم که رتبه‌ای در حدود 4000 تا 13000 می‌تونه برای قبولی در گفتار درمانی مناسب باشه. هرچند در هر سال از کنکور ممکنه ظرفیت‌های پذیرش افزایش یا کاهش پیدا کنه و به طبع این رتبه هم ممکنه کمتر یا بیشتر بشه.
درآمد یه گفتاردرمانگر در ایران چقدره؟
زمینه‌هایی که شما می‌تونید در اونها وارد بشید و فعالیت کنید یا ارگان‌‌های خصوصی هستن یا هم این که خودتون یک کلینیک یا مطب بزنید که در این صورت بازهم به صورت خصوصی کار خواهید کرد.
در زمینه‌هایی که شما در یک ارگان دولتی استخدام نمی‌شید، حقوق مشخصی هم تعیین نمی‌شه. یعنی همه چیز به مهارت شما بستگی داره.
یه گفتاردرمانگر می‌تونه در ماه حداقل حقوق رو داشته باشه. اما فردی با مهارت بیشتر و علم و دانش زیادتر می‌تونه خیلی بهتر و سرشناس تر بشه و به طبع درآمد چندین برابری هم داشته باشه.
چه دانشگاه‌هایی گفتاردرمانی رو دارن؟
دانشگاه‌هایی که در پایین قرار دارن، دانشگاه‌هایی هستن که تقریباً هر سال در رشته‌ی گفتاردرمانی دانشجو پذیرش می‌کنن. البته ممکنه برخی سال‌ها با توجه به دفترچه انتخاب رشته، برخی دانشگاه‌ها اضافه یا کم بشن.
ولی این دانشگاه های معمولاً پایه ثابتن:
- علوم پزشکی تهران
- دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران
- علوم پزشکی شیراز
- دانشگاه علوم پزشکی تبر
- علوم پزشکی بابل
- دانشگاه علوم پزشکی همدان
- علوم پزشکی مشهد
- دانشگاه علوم پزشکی زاهد
- علوم پزشکی سمنان
- دانشگاه علوم پزشکی اراک
- دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور
- علوم پزشکی اصفهان
- دانشگاه علوم پزشکی اصفهان- پردیس خودگردان
دانشگاه آزاد هم رشته‌ی گفتار درمانی رو داره؟
در حال حاضر شما می‌تونید فقط در دانشگاه‌های دولتی گفتاردرمانی رو بخونید.
رشته‌هایی از جمله پرستاری، اتاق عمل، مامایی و برخی رشته‌های علوم پایه مثل ژنتیک، زیست سلولی مولکولی، زیست گیاهی و مواردی از این دست در دانشگاه آزاد وجود دارن.
میشه بدون کنکور وارد رشته گفتار درمانی شد؟
پذیرش در رشته‌ی گفتار درمانی به هیچ وجه به صورت بدون کنکور انجام نمی‌شه.
یعنی شما باید حتما و حتما در کنکور شرکت کنید و با توجه به رتبه‌ی خودتون بتونید در زمان انتخاب رشته، گفتار درمانی رو هم در انتخاب‌های خودتون بگنجونید.
مهارت‌های لازم برای موفقیت به عنوان یک گفتار درمانگر
همونطور که در بخش دروس اختصاصی گفتار درمانی هم دیدید، شما در چندین واحد رو برای روانشناسی پاس می‌کنید.
به این دلیل که نیاز شما بتونید خیلی خوب با بیمارهاتون که بخش زیادی از اونها هم کودکان و افراد کم سن هستند به خوبی ارتباط بگیرید و شرایط و مشکلاتشون رو درک کنید. پس بهتره در این زمینه مطالعه جانبی هم داشته باشید.
مورد بعدی که می‌تونه به شما خیلی کمک کنه تا در زمینه شغلی خودتون موفق باشید بازی‌سازی هست. این کار برای پیش روی پروسه‌ی درمان در افراد کم سن و سال خیلی به شما کمک می‌کنه.
ادامه تحصیل با رشته‌ی گفتاردرمانی تا کجا فراهمه؟
شما می‌تونید گفتاردرمانی رو علاوه بر مقطع کارشناسی، تا کارشناسی ارشد و حتی دکتری هم ادامه بدید و از این نظر هیچ مشکل و محدودیتی برای شما وجود نداره.
مهاجرت برای گفتار درمانگرها ممکنه؟
شرایط مهاجرت یک گفتاردرمانگر ممکنه کمی متفاوت از کسی باشه که در رشته‌های دیگه تحصیل کرده. دلیلش هم اینه که شما در زمان انجام گفتاردرمانی رو مراجعینتون قرار هست که مشکلات گفتاری اونهارو رفع کنید.
به همین خاطر هم باید در زمان مهاجرت باید زبان کشور مقصد رو دقیقاً مثل زبان مادری بشناسید تا در حین درمان به مشکل نخورید. همین موضوع هم مهاجرت رو کمی سخت می‌کنه.
معرفی رشته‌ی گفتاردرمانی از زبان رتبه برتر و دانشجوی این رشته
در بالا سعی کردیم هرچیزی که نیاز داشتید تا به کمک اونها بتونید بهتر رشته‌ی گفتار درمانی رو بشناسید رو در اختیارتون قرار بدیم. اما بدون شک شنیدن تجربیات و صحبت‌های دانشجوی این رشته‌ی دانشگاهی هم می‌تونه به شما برای شناخت بهتر کمک خیلی زیادی بکنه.
به همین دلیل ویس توضیحات خانوم زهرا لطفی دانشجوی گفتار درمانی دانشگاه علوم پزشکی تهران رو در پایین براتون قرار می‌دیم.
حتما این ویس رو گوش بدید چون کلی اطلاعات خوب در اون هست که کمک زیادی بهتون خواهد کرد.