سلام به همه کیمیاگرهای پرتلاش! ما توی کیمیاگرخونه، اینجا هستیم تا در یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین پیچ‌های مسیرتون، یعنی روز قبل از کنکور، کنارتون باشیم. روزی که شاید به اندازه‌ی کل سالی که درس خوندید، اهمیت داشته باشه. چرا؟ چون حال و هوای این ۲۴ ساعت، مستقیم روی عملکرد شما سر جلسه‌ی آزمون تأثیر می‌ذاره.
همه‌مون یه نیمچه استرسی داریم و این طبیعیه. استرس مثل یه چاشنیه؛ کمش انگیزه می‌ده، اما زیادش… وای به حال زیادش! زیادش می‌تونه کار رو به بیمارستان و سرم و هزار دردسر دیگه بکشونه. هدف ما تو این مقاله اینه که با هم یاد بگیریم چطور این چاشنی رو مدیریت کنیم تا طعم موفقیتتون رو لذیذتر کنه، نه اینکه کل زحماتتون رو بسوزونه. پس با ما همراه باشید تا فرمول‌های کیمیاگری این روز سرنوشت‌ساز رو با هم مرور کنیم.
چرا مدیریت استرس در روز قبل از کنکور حیاتی است؟
بچه‌ها، یه تصور غلط وجود داره که میگه استرس مغز رو خاموش می‌کنه. کاش این‌طور بود! مشکل اینجاست که استرس، مغز رو خاموش نمی‌کنه، بلکه باعث می‌شه مغز کارهای پر از ایراد و غلط انجام بده.
اجازه بدید یه خاطره‌ی شخصی براتون تعریف کنم. یادمه یه روز صبح خیلی زود برای یه کلاس تو علامه حلی ساوه باید می‌رفتم. راننده منتظرم بود و من دیرم شده بود. با اضطراب و عجله از خونه زدم بیرون، در رو بستم و یهو خشکم زد! کلید رو جا گذاشته بودم و بدتر از اون، با دمپایی اومده بودم بیرون! می‌دونید چرا؟ چون هر روز این مسیر رو طی می‌کردم و این اتفاق نمی‌افتاد. اون روز به خاطر اضطراب دیر شدن، کنترل اوضاع از دستم خارج شد و یه سری کارهای ساده و روتین رو اشتباه انجام دادم.
یا بذارید یه مثال کنکوری بزنم. یکی از دانش‌آموزهای خیلی باهوشم به اسم کیانا (که الان دانشجوی دندانپزشکی بهشتیه)، توی یکی از آزمون‌های آزمایشی نوشته بود: 2* 7 = 4! فکر می‌کنید کیانا ضرب یک رقم در یک رقم رو بلد نبود؟ معلومه که بلد بود! اما اون لحظه، اضطراب باعث بروز اختلال در عملکرد مغزش شده بود.
این دقیقاً همون دلیلیه که خیلی از شماها وقتی از جلسه‌ی آزمون میاید بیرون و به سؤالات نگاه می‌کنید، با خودتون می‌گید: «عه! این که خیلی ساده بود! چرا سر جلسه نتونستم حلش کنم؟» جواب ساده‌ست: چون بیرون از جلسه، دیگه اون حجم از استرس رو ندارید و مغزتون آرومه.
پس اولین و مهم‌ترین قانون کیمیاگری برای روز قبل از کنکور اینه: باید اضطراب رو مدیریت کنیم!
فعالیت‌های ممنوعه در روز قبل از کنکور: این کارها را به هیچ وجه انجام ندهید!
برای اینکه حال خوبمون رو حفظ کنیم و با آرامش به سمت جلسه آزمون بریم، باید از یک سری کارها که مثل سم برای روح و روانمون عمل میکنند، دوری کنیم. این شما و این لیست «انجام ندهید»های روز قبل از کنکور:
۱. مطالعه سنگین و یادگیری مطالب جدید:
رفیق من، روز قبل از کنکور، روز یادگیری نیست، روز مرور و تثبیته. اگه بخوای یه مبحث جدید رو شروع کنی، انگار داری با دستای خودت به مغزت فرمان استرس می‌دی. با خودت میگی: «خاک بر سرت! چرا اینو بلد نیستی؟» یادت باشه، در هفته‌ی پایانی و خصوصاً روز آخر، تمرکز ما روی داشته‌هاست، نه نداشته‌ها. چیزهایی که بلد نیستی رو بذار کنار و تمام انرژیت رو روی مرور و درخشان کردن چیزهایی که بلدی، متمرکز کن.
۲. حل تست‌های بسیار دشوار و زمان‌بر:
بعضی از بچه‌ها یه مدل خاصی دارن! انگار دوست دارن خودشون رو به چالش بکشن و روز قبل از آزمون سراغ سخت‌ترین تست‌های ممکن می‌رن. این کار فقط اعتماد به نفستون رو تخریب می‌کنه. یادتون باشه که تست‌های خیلی دشوار، شاید فقط ۱۵٪ کنکور رو تشکیل بدن و خیلی وقت‌ها حتی رتبه‌های برتر هم به اون‌ها جواب نمی‌دن. وقت گذاشتن روی این سؤالات فقط اضطراب شما رو تشدید می‌کنه و هیچ فایده‌ای نداره.
۳. بحث و گفتگو با دوستان در مورد کنکور:
من بهتون پیشنهاد می‌کنم در هفته‌ی آخر، و به‌ویژه روز قبل از کنکور، به‌طور کامل از گروه‌های تلگرامی، واتس‌اپی و هر فضای گفتگوی دیگه‌ای با دوستای کنکوریتون فاصله بگیرید. چرا؟ چون این گفتگوها مثل یه بازی پینگ‌پنگ استرسه! شما به دوستت استرس می‌دی، اون به شما! یکی میاد میگه: «وای بچه‌ها! من هیچی نخوندم!»، یکی دیگه میگه: «شنیدید فلان فصل قراره خیلی سخت بیاد؟» و شما ناخواسته وارد یک چرخه‌ی معیوب از انرژی منفی می‌شید. لطفاً این لطف رو در حق خودتون بکنید و از این فضاها دوری کنید.
۴. پیگیری اخبار کنکور و درگیر شدن با شایعات:
وای از این شایعات! همین که کنکور گروه ریاضی برگزار می‌شه، یه عده برای گرفتن ویو و بازدید شروع می‌کنن به مسخره‌بازی: «آقا سؤالات لو رفته بود!»، «من از دو روز قبل سؤالا رو داشتم!». عزیز دلم، تویی که فردا کنکور تجربی داری، چرا باید ذهنت رو درگیر این مزخرفات کنی؟ اگه واقعاً اتفاقی هم افتاده باشه، پیگیریش برای بعد از کنکوره، نه الان. یادمه کنکور ۱۴۰۰، یه معلم معروفی اومد گفت: «قسم می‌خورم کسی ریاضی رو بالای ۴۰ درصد نزنه!» من همون موقع گفتم مطمئنم که کلی درصد بالای ۵۰ داریم و همین‌طور هم شد. گول این شایعات و تحلیل‌های استرس‌زا رو نخورید.
۵. مصرف مواد غذایی سنگین، محرک یا ناآشنا:
تغذیه در روز قبل از کنکور فوق‌العاده مهمه. سه تا قانون اصلی داره:
- غذای ناآشنا نخور: اگه عادت داری صبح‌ها نیمرو بخوری، یهو روز کنکور هوس عدسی یا خامه عسل نکن! ممکنه معده‌ات به هم بریزه. شامی که می‌خوری، باید همون شام روتین و سبک همیشگی باشه که ترجیحاً تو خونه پخته شده تا از سلامتش مطمئن باشی.
- غذای محرک نخور: اگه عادت به خوردن قهوه نداری، روز قبل از آزمون نرو کافی‌شاپ و یه اسپرسو دوبل سفارش نده! کافئین می‌تونه تپش قلب و اضطرابت رو زیاد کنه. اگه عادت داری، مصرفش رو به قبل از ظهر محدود کن.
- غذای سنگین نخور: فست‌فود، غذاهای خیلی چرب و سنگین، سیستم گوارش و گردش خون رو درگیر می‌کنه و باعث می‌شه ذهنتون خسته و سنگین بشه. یه شام سبک و سالم بهترین انتخابه.
فعالیت‌های توصیه شده در روز قبل از کنکور: فرمول کیمیاگری آرامش
خب، حالا که فهمیدیم چی کار نکنیم، بریم سراغ کارهایی که باید انجام بدیم تا این روز رو به بهترین شکل ممکن سپری کنیم.
۱. مرور خیلی سبک و گذرا (تورق سریع):
منظور از مرور، درس خوندن نیست! یعنی خیلی سریع و گذرا، فرمول‌های مهم، لغات کلیدی ادبیات، یا خلاصه‌نویسی‌هایی که از قبل آماده کردی رو ورق بزنی. یه نگاه به سؤالات کنکور گروهی که دیروز برگزار شده هم می‌تونه دید خوبی بهت بده (البته بدون اینکه درگیر حل کردنشون بشی). ما یه محتوای جداگانه هم راجع به آموزش نحوه تورق سریع داریم که پیشنهاد میکنیم حتما بهش سر بزنید.
۲. پیاده‌روی سبک یا استخر:
یک پیاده‌روی ۴۵ دقیقه‌ای تا یک ساعته در فضای باز معجزه می‌کنه. این کار هم به لحاظ فیزیکی شما رو کمی خسته می‌کنه تا شب راحت‌تر بخوابید و هم ذهنتون رو از فکر و خیال آزاد می‌کنه. استخر رفتن و راه رفتن در آب هم یک گزینه‌ی فوق‌العاده‌ست که به شدت به آرامش اعصاب کمک می‌کنه.
۳. گوش دادن به موسیقی آرامش‌بخش:
یک پلی‌لیست از موسیقی‌های بی‌کلام، الهام‌بخش یا صداهای طبیعت (مثل صدای باران یا امواج دریا) برای خودت آماده کن. از آهنگ‌های غمگین و دپرس که شما رو یاد خاطرات بد میندازه، جداً دوری کن.
۴. وقت گذراندن با خانواده (بدون صحبت از کنکور):
با خانواده وقت بگذرونید، فیلم ببینید، بازی کنید، بگید و بخندید. اما یه قانون مهم بذارید: حرف زدن از کنکور ممنوع! با دوستای کنکوریتون هم بیرون نرید که ناخواسته بحث به سمت کنکور کشیده نشه.
۵. دیدن فیلم و سریال کمدی و سرگرم‌کننده:
یک فیلم کمدی سبک و بی‌مفهوم که فقط شما رو بخندونه، انتخاب عالی‌ایه. سراغ فیلم‌های سنگین و فلسفی مثل فیلم‌های نولان نرید! من خودم بعد از دیدن «اوپنهایمر» تا سه روز مغزم ارور می‌داد! شما به یه چیز سطحی برای سرگرم شدن نیاز دارید.
۶. انجام تمرینات تنفسی و مدیتیشن:
هر وقت احساس اضطراب کردی، این تمرین ساده رو انجام بده:
- خیلی آروم و عمیق از طریق بینی نفس بکش و تا ۴ بشمار.
- نفست رو برای ۷ شماره حبس کن.
- خیلی آروم، در ۸ شماره، از طریق دهان بازدم کن.
این کار رو چند بار تکرار کن تا ضربان قلبت آروم بشه. دوش آب گرم هم به شدت در کاهش استرس و ریلکس شدن عضلات مؤثره.
پیشنهاد ویژه‌ی کیمیاگرخونه:
یه پیشنهاد ترکیبی که همیشه جواب می‌ده: یه خرید جدی + استخر!
برید بیرون و برای خودتون یه خرید کوچیک ولی جدی انجام بدید. مثلاً دنبال یه قاب گوشی خاص بگردید. این کار ذهنتون رو کاملاً درگیر می‌کنه و با پیاده‌روی هم همراهه. (فقط حواستون باشه چون مدت زیادی تو بازار نبودید، با دیدن قیمت‌ها تشنج نکنید!) بعد از خرید هم یه سر به استخر بزنید. این ترکیب هم شما رو خسته می‌کنه تا شب راحت بخوابید و هم اضطرابتون رو به شکل چشمگیری کنترل می‌کنه.
آماده کردن وسایل برای روز کنکور: چک لیست نهایی
روز قبل از کنکور، حتماً وسایلی که باید همراهتون ببرید رو آماده کنید تا صبح آزمون با استرس دنبال چیزی نگردید. همه این‌ها رو توی یک کیسه فریزر شفاف بذارید:
| وسیله | نکات مهم |
|---|---|
| مدارک شناسایی | پرینت کارت ورود به جلسه + کارت ملی یا شناسنامه عکس‌دار. |
| ابزار نوشتن | ۲ یا ۳ عدد مداد مشکی نرم (که قبلاً تست کردید)، پاک‌کن و تراش باکیفیت. |
| ساعت مچی | حتماً ساعت معمولی و عقربه‌ای. ساعت هوشمند ممنوع است. |
| بطری آب | یک بطری آب کوچک همراه داشته باشید. اگر دم در از شما گرفتند، مهم نیست. |
| میان وعده سبک | چند عدد خرما یا شکلات تلخ. ممکن است اجازه بردن با بسته‌بندی را ندهند. |
| دستمال کاغذی | برای خشک کردن دست‌ها در صورت تعریق و جلوگیری از خیس شدن پاسخ‌برگ. |
نکته مهم: لاکچری‌بازی در نیارید و کیف چرمی و… با خودتون نبرید. همه چیز در یک کیسه فریزر شفاف!
تنظیم خواب: مهم‌ترین وظیفه در روز قبل از کنکور
مغز شما برای عملکرد عالی در روز آزمون، به خواب کافی و باکیفیت نیاز داره.
- زمان بیدار شدن رو مشخص کنید: ببینید حوزه‌ی امتحانی شما چقدر با منزلتون فاصله داره. با در نظر گرفتن ترافیک احتمالی، یک زمان منطقی برای بیدار شدن تعیین کنید. نه اونقدر زود که دو ساعت دور خودتون بچرخید و استرس بگیرید، نه اونقدر دیر که با عجله راه بیفتید.
- ساعت خوابتون رو از یک هفته قبل تنظیم کنید: بدن شما به عادت نیاز داره. نمی‌شه شما همیشه ساعت ۲ شب بخوابید و انتظار داشته باشید شب قبل کنکور ساعت ۱۰ خوابتون ببره. از یک هفته قبل، سعی کنید در همان ساعتی که برای شب کنکور در نظر گرفتید بخوابید و صبح‌ها هم سر ساعت مقرر بیدار شوید تا بدنتان به این ریتم عادت کند.
- حدود ۷ تا ۸ ساعت بخوابید: این میزان خواب برای عملکرد بهینه‌ی مغز ضروریه.
- از ظهر به بعد نوشیدنی‌های کافئین‌دار نخورید: قهوه و چای و نوشابه رو برای نیمه‌ی اول روز بذارید تا روی کیفیت خواب شبانه‌تون تأثیر منفی نذاره.
و حرف آخر کیمیاگرخونه…
رفقای عزیز، من و همه‌ی مشاوران کیمیاگرخونه می‌دونیم که چه مسیر سختی رو طی کردید. چقدر تلاش کردید، بیدار موندید و از خیلی چیزها گذشتید. روز قبل از کنکور، روز جنگیدن نیست؛ روز صلح کردن با خودتونه. روز اعتماد کردن به تمام زحماتیه که کشیدید.
یادتون باشه، من شب کنکور تا صبح بیدار می‌مونم تا اگر هر کدوم از شما عزیزان دچار استرس شدید و نیاز به هم‌صحبتی داشتید، کنارتون باشم.
شما کیمیاگرهایی هستید که یک سال تمام، مس وجودتون رو با تلاش و سختی، به طلا تبدیل کردید. فردا روزیه که می‌خواید این طلا رو به نمایش بذارید. پس آروم باشید، به خودتون اعتماد کنید و با قدرت و آرامش، قدم آخر رو بردارید. ما به شما ایمان داریم. سوالی هم داشتید حتما توی کامنت ها ازمون بپرسید.
