رشته مهندسی شهرسازی یکی از رشته های پرطرفدار و اتفاقا جذاب زیر گروه ریاضیه که دانش آموزای خیلی زیادی تمایل به تحصیل در این رشته دارن. مهندسی شهرسازی دارای اهمیت زیادی به دلیل افزایش شهرنشینی و تمایل مردم برای مهاجرت به شهرها داره و بسیاری از مشکلات رو حل کرده.
شاید در اکثر افراد این ذهنیت وجود داشته باشه که شهرسازی همون مهندسی معماریه و ارتباط زیادی بین اونها وجود داره، در حالی که این تصور کاملا اشتباهه. در ادامه کامل مهندسی شهرسازی رو معرفی می‌کنیم. مشخص می‌کنیم که آینده شغلی اون چطوره، حتی در رابطه با مهاجرت هم نکات مهمی رو توضیح میدیم.
مهندسی شهرسازی دقیقا چی هست؟
مهندسی شهرسازی برای اولین بار در کشور فرانسه با عنوان‌های اربنیسم یا اربن پلنینگ متولد شد. بعد از این اتفاق تحولات بسیار زیادی رو در این کشور و حتی در سطح جهان به وجود آورد.
تفاوت مهندسی شهرسازی و مهندسی معماری
در واقع توی مهندسی شهرسازی دانشجوها به بررسی تمام تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فیزیکی که در یک شهر رخ می‌ده می‌پردازن. یعنی شما مثل یک دانشجوی یا فارغ التحصیل معماری قرار نیست صرفا به ساختمان سازی بپردازید. مثلاً یک مهندس شهرسازی بررسی می‌کنه که در یک شهر دلیل کم شدن جمعیت چیه و بر اساس اون ساخت بناها و مکان هایی رو پیشنهاد می‌ده که میتونه به جذابیت بیشتر اون شهر کمک کنه.
یکی از اصلی ترین وظایف یک مهندس شهرسازی
همچنین یکی دیگه از وظایف یک مهندس شهرسازی توجه به توسعه همه جانبه در شهرها و مناطق مسکونیه. به این صورت که اگر در یک منطقه مسکونی، شهرک و هر بخشی که امکان سکونت در اون وجود داره تعداد پارک در بخشی خیلی زیاده و در بخش‌های دیگه اصلا پارکی وجود نداره. یا مثلاً اگر تعداد فروشگاه‌ها در بخشی از این ناحیه تراکم بالایی داره و در بخش‌های دیگه تعداد مغازه ها به یکی هم نمی‌رسه، مهندس شهرسازی به این موضوعات توجه می‌کنه و سعی می‌کنه این گستردگی رو به صورت منظم پخش کنه تا ساخت و ساز بیشترین بازدهی ممکن رو در سطح شهر داشته باشه.
بخش زیادی از کارهایی که دانشجوهای شهرسازی در دانشگاه انجام میدن مربوط به کارهای آماری و تحلیل داده هاست. همچنین شما باید خودتون رو آماده کنید که یک گام هم به سمت علوم انسانی پیش برید. البته منظور ما رشته علوم انسانی و دروس مختلف مربوط به اون مثل ادبیات نیست، بلکه منظور ما جامعه شناسی و حتی اقتصاده که با علم معماری و ساختمان سازی ترکیب شدن.
اگر می‌خواید یک نمونه زیبای شهرسازی کشور آلمان رو در کشور خودمون ببینید کافی در گوگل عبارت “شهرسازی شهر همدان” رو سرچ کنید و تصاویری که از بالای این شهر گرفته شده رو ببینید.
ادامه تحصیل در شهرسازی تا کجا ممکنه؟
اگر ادامه تحصیل تا مقاطع بالا برای شما اهمیت داره از این بابت در رابطه با مهندسی شهرسازی خیالتون راحت باشه. به این دلیل که امکان ادامه تحصیل در مهندسی شهرسازی تا مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری هم میسره. در بخش دانشگاه های مربوط توضیح میدیم اما خوبه به این نکته هم توجه کنید که دانشگاه تهران درمهندسی شهرسازی تا مقاطع بالا بسیار عالی عمل کرده و بهترین دانشگاه برای مهندسی شهرسازی در خاورمیانه هم هست. پس حتما اگر قصد ورود به مهندسی شهرسازی رو دارید هدفتون رو روی دانشگاه تهران قرار بدید.
دروس دانشگاهی مهندسی شهرسازی چیا هستن؟
به طور کلی ما همیشه دروس دانشگاهی رشته ها رو به دو دسته دروس اصلی و دروس تخصصی تقسیم بندی می‌کنیم.
دروس اصلی مهندسی شهرسازی
بخشی از دروسی که دانشجو های مهندسی شهرسازی به عنوان درس اصلی می‌خونند به این دلیله که بتونند شناخت بهتری از یک شهر و اجزای اون داشته باشند. همونطور که گفتیم شما نیم نگاهی هم به دروس علوم انسانی دارید.
دروس تخصصی مهندسی شهرسازی
مواردی که در بخش دروس تخصصی مهندسی شهرسازی در عکس با ستاره قرمز مشخص شدن در واقع اسم گرایش های مقطع کارشناسی ارشد هم هستن.
چه دانشگاه هایی رشته مهندسی شهرسازی رو ارائه میدن؟
اصلی ترین دانشگاه هایی که مهندسی شهرسازی رو ارائه می دن عبارتند از:
- دانشگاه تهران
- دانشگاه هنر تهران
- دانشگاه هنر اصفهان
- دانشگاه قزوین
- دانشگاه شیراز
- دانشگاه مازندران
- دانشگاه پیام نور تهران
دقت کنید که دانشگاه تهران و دانشگاه هنر تهران با همدیگه متفاوت هستن. اگر شما بخواید در دانشگاه تهران مهندسی شهرسازی بخونید باید بدونید که واحد معماری و شهرسازی در این دانشگاه، در پردیس مرکزیه که دقیقا در خیابان انقلاب با نام “پردیس هنرهای زیبا” واقع شده. اما دانشگاه هنر تهران شامل رشته های هنریه و در خیابان حافظ تهران قرار داره. در بیشتر سال ها معماری و شهرسازی در پردیس این دانشگاه که واقع در کرجه ارائه می‌شه. پس ممکنه برخی واحدهای شما در کرج ارائه بشن و برخی دیگه در تهران. پس حتما به این نکته هم در زمان انتخاب رشته توجه کنید.
به صورت کلی دو دانشگاه تهران و هنر تهران یک سر و گردن از بقیه دانشگاه هایی که مهندسی شهرسازی رو دارن بالاتر هستن. بعد از این دو دانشگاه مورد سوم دانشگاه هنر اصفهان هست.
هزینه رشته‌ی مهندسی شهرسازی در دانشگاه های مختلف
بعد از تحصیل در دانشگاه‌های روزانه امکان تحصیل در دانشگاه‌های آزاد، شهریه پرداز، خودگردان آزاد و حتی در دانشگاه‌های دولتی به صورت شبانه برای دانشجوها در رشته‌های مختلف وجود داره. هزینه همه اونها در پایین اومده.
شهریه مهندسی شهرسازی دانشگاه شهریه پرداز
هزینه‌ای که باید برای تحصیل در دانشگاه شهریه پرداز در مهندسی شهرسازی بپردازید برای یک ترم در سال 1402 در حدود 15 میلیون تومان هست. البته معمولاً دانشگاه‌های شهر تهران حالت شهریه پرداز رو دارن و نه شهرهای دیگه.
هزینه رشته‌ی مهندسی شهرسازی در حالت شبانه
تحصیل در دانشگاه‌های مختلف اما به حالت شبانه که دارای شهریه هست. در یک ترم تحصیلی در سال 1402 شهریه حدوداً 4 میلیون تومان هست که البته دانشگاه‌های خیلی کمی حالت شبانه رو در رشته‌ای مثل رشته مهندسی شهرسازی دارن.
شهریه رشته مهندسی شهرسازی دانشگاه آزاد
در دانشگاه‌های آزاد خوندن رشته‌هایی مثل مهندسی شهرسازی در یک ترم در سال 1402 بین 7 تا 9 میلیون تومان متغیر بوده این هزینه با توجه به تعداد دروس تخصصی و عملی شما تعیین می‌شه.
هزینه رشته‌ی مهندسی شهرسازی پردیس خودگردان
رشته‌های فنی مهندسی از جمله مهندسی شهرسازی در دانشگاه‌های خودگردان آزاد یا پردیس خودگردان ارائه نمی‌شن.
بازار کار مهندسی شهرسازی چطوره؟
برای این که بدونید درآمد مهندسی شهرسازی چطوره لازم دونستیم که در این قسمت در رابطه با آینده شغلی مهندسی شهرسازی به طور مفصل حرف بزنیم. به صورت کلی بازارکار مهندسی شهرسازی رو به دودسته مستقل و استخدامی تقسیم بندی می‌کنیم
مستقل شدن درمهندسی شهرسازی چندان معنا نداره و حتی اگر بخواید برای خودتون هم کار کنید بازهم به یک ارگان یا سازمان وابسته هستید. مثلا فرض کنید شما با یک شرکت به صورت غیر استخدامی شروع به همکاری می‌کنید و خود اون شرکت به شهرداری، استانداری، مترو و مواردی از این قبیل خدمات می‌ده. در واقع می‌تونیم بگیم کاری که یک مهندس شهرسازی انجام می‌ده همیشه به زیرساخت های شهرسازی ارتباط داره. پس بازار کار مهندسی شهرسازی به صورت مستقل وجود نداره و در اکثر مواقع شما به صورت استخدامی فعالیت خواهید کرد.
کارنامه قبولی مهندسی شهرسازی
شاید براتون سوال بشه که با چه رتبه ای می‌تونم شهرسازی رو در دانشگاه های تهران و یا به صورت روزانه قبول بشم؟ در این رابطه رتبه دقیق به شما نمی‌گیم چون در سال های مختلف کنکور ممکنه سطح علمی بچه ها متفاوت از سال های دیگه باشه و به همین نسبت هم رتبه ها متغیر باشن. اما درصد چند تا از داوطلب هایی که مهندسی شهرسازی قبول شدن رو براتون لیست کردیم:
| دانشگاه تهران-روزانه 1401 | دانشگاه هنر تهران-روزانه 1401 | دانشگاه فردوسی مشهد-روزانه 1401 | |||
| درس | درصد پاسخ درست | درس | درصد پاسخ درست | درس | درصد پاسخ درست |
| رياضيات | 22% | رياضيات | 10% | رياضيات | 21% |
| فيزيك | 54% | فيزيك | 26% | فيزيك | 32% |
| شیمی | 10% | شیمی | 34% | شیمی | 20% |
مهارت های نرم برای موفقیت در مهندسی شهرسازی
برای اینکه در مهندسی شهرسازی موفق بشید به چند مهارت نیاز دارید:
1. نقاشی
داشتن خلاقیت تصویری یا همون مهارت نقاشی اولین و اصلی ترین مهارتیه که میتونه شما رو درمهندسی شهرسازی موفق کنه. پس پیشنهاد می‌کنیم در صورتی وارد مهندسی شهرسازی بشید که یا نقاشی شما واقعاً خوبه یا حداقل استعدادی در این زمینه دارید، چون که مثلا بعد از مدت زیادی تحقیق و مطالعه روی داده های مربوط به یک شهر یا یک منطقه به نتیجه ای می‌رسید و باید اون رو به صورت طرح روی برگ بیارید یا اصطلاحاً اسکچ اون رو بکشید. اما اگر مهارت طراحی و نقاشی نداشته باشید عملاً تمام وقتی که گذاشتید بدون نتیجه خواهد بود.
2.کار تیمی و روابط اجتماعی
برخلاف رشته هایی مثل مهندسی کامپیوتر و یا مهندسی برق که بخش زیادی از کارهاشون در تنهایی انجام می‌شه، در مهندسی شهرسازی بیشتر از ۹۹ درصد کارها به صورت تیمیه، در نتیجه داشتن روحیه کار تیمی و ارتباط گرفتن با افراد دیگه دارای اهمیت بسیار زیادیه.
3.برداشت میدانی
مورد بعد برداشت میدانی هست که خیلی مهارت حساب نمیشه اما باید در این بخش به اون اشاره کنیم. ممکنه در طول مدت زمانی که شما در مهندسی شهرسازی تحصیل می‌کنید، اساتید از شما بخوان مثلا توی میدان آزادی مطلب یا درسی که به شما دادن رو تحلیل کنید. یعنی نیازه که شما در اکثر مواقع با اعضای تیم تون به لوکیشن های مختلف ببرید وپروژه های مختلفی رو انجام بدید. پس آمادگی این مورد رو هم داشته باشید.
در این بخش نیازه که یه واقعیت رو برای شما روشن کنیم. اون هم اینه که مهندسی شهرسازی مثل معماری رشته‌ی گرونی به حساب میاد. به چه دلیل؟ به این دلیل که شما نیاز به ابزار و وسایل مختلفی دارید که قیمت اونها معمولاً بالاست. پس اگر بحث هزینه برای شما مطرحه حتما قبل از انتخاب رشته این مورد و هم در نظر بگیرید.
امکان مهاجرت با رشته مهندسی شهرسازی چطوره؟
اگر قصد ادامه تحصیل با شهرسازی و یا حتی مهاجرت کاری رو دارید باید این رو بدونید که امکان مهاجرت با مهندسی شهرسازی به اروپا و آمریکا به شدت قویه. به این دلیل که اهمیت رشته هایی با قدمت و جزئیات مثل رشته شهرسازی در کشورهایی مثل آمریکا و جتی یک کشور اروپایی مثل فرانسه یا آلمان بسیار بسیار بیشتر از کشور ما ایران هست.
شاید برای شما جالب باشه اما برای اونور آبی ها حتی اینکه بتونن یک خیابون رو شادتر و زیباتر کنن هم دارای اهمیته و خیلی مهمه که یک مهندس شهرسازی از پس کارهای این شکلی و خیلی فراتر از اون بربیاد. پس امکان اپلای با مهندسی شهرسازی کاملا برای دانشجوها و فارغ التحصیل ها فراهمه.