سال کنکور، دوران بسیار حساسیه و باید به درستی مدیریت بشه. برای خیلی از دخترها و پسرها پیش میاد که در این سال سرنوشت‌ساز، درگیر روابط عاطفی و احساسی می‌شن و روند درس‌خوندشون لطمه می‌بینه. توی این مقاله درباره این موضوع صحبت میکنیم که روابط عاطفی در سال کنکور یا به قول بچه‌های جدید، رِل زدن توی سال کنکور خوبه یا بد و چطوری باید مدیریت بشه.
شرایط موفقیت در کنکور
برای موفقیت در کنکور، باید:
- ساعات مطالعاتی زیادی داشته باشید
- تمرکز داشته باشید
- استمرار داشته باشید
همون‌طور که می‌دونید، ساعات مطالعاتی دانش‌آموزها در سال کنکور خیلی مهمه. شما باید زمان زیادی از شبانه‌روز رو به درس‌خوندن اختصاص بدید تا بتونید از پس حجم عظیم مطالب درسی، آزمون‌ها و امتحانات بربیاید. در غیر این صورت، نمی‌تونید به هدفتون برسید.
علاوه بر این، در سال کنکور باید تا جای ممکن عوامل که باعث حواس‌پرتی و عدم تمرکز موقع درس خوندن می‌شه رو دور کنید. باید اون‌قدر روی درس‌ها و عملکرد خودتون متمرکز باشید که تمام جزییات رو در نظر بگیرید و بتونید اشکالات روش مطالعه خودتون رو شناسایی و اصلاح کنید. اگه حواستون جمع نباشه و تمرکز کافی نداشته باشید، قطعاً نمی‌تونید توی درس‌خوندن عمیق بشید و پرش ذهنی امکان توجه به ریزه کاری‌ها رو ازتون سلب می‌کنه.
برای موفقیت در کنکور باید روش درس خوندن خودمون رو ارتقا بدیم
عماد جمال زهی
عامل سوم موفقیت در کنکور هم استمراره. یعنی شما باید هر روز تلاش کنید و بدون وقفه درس بخونید تا بتونید به اهدافتون برسید.
رابطه عاطفی چطور بر کنکور اثر می‌ذاره؟
در دوران کنکور، طبیعتاً فشار روانی روی شما زیاده. فشار خانواده، مدرسه، امتحانات و آزمون‌ها باعث ایجاد استرس در شما می‌شه و میتونه کیفیت مطالعه‌تون رو تحت تأثیر قرار بده. بنابراین، شما باید سعی کنید در این سال از عوامل بیرونی‌ای که باعث می‌شه از درس‌خوندن عقب بیفتید، دوری کنید. یکی از این عوامل، واردشدن به روابط عاطفی یا رل زدنه که میتونه آسیب‌های زیادی به همراه داشته باشه.
رابطه عاطفی نیاز به زمان‌گذاشتن داره و بنابراین مجبور می‌شید برای حفظ اون، ساعات مطالعاتی‌تون رو کم کنید. علاوه بر این، درگیری‌های ذهنی‌ای که ایجاد می‌کنه، باعث می‌شه کیفیت مطالعه‌تون هم پایین بیاد. ورود به یه ارتباط عاطفی، هیجان به دنبال داره و هیجان چه از نوع مثبت و چه از نوع منفی، تمرکز رو کم می‌کنه. روابط عاطفی در سال کنکور روی استمرار شما هم اثر منفی می‌ذاره. چون ممکنه بعضی روزها به‌دلیل بحث، قهر و چالش‌های رابطه، حال و حوصله هیچی رو نداشته باشید، چه برسه به درس‌خوندن!
انواع روابط عاطفی در سال کنکور
در سال کنکور چند نوع رابطه عاطفی ممکنه برای دانش‌آموزها شکل بگیره:
- رابطه عاطفی دوطرفه
- رابطه دوستانه
- رابطه عاطفی ذهنی
رابطه عاطفی دوطرفه
منظور از رابطه عاطفی دوطرفه اینه که دو تا دانش‌آموز با هدف‌های مشترک با هم در رابطه هستن. این دو نفر باهم برنامه‌ریزی می‌کنن، درس می‌خونن و پابه‌پای هم برای رسیدن به اهدافشون تلاش می‌کنن. این رابطه عاطفی ممکنه در ظاهر خیلی کمک‌کننده به نظر برسه، چون کسی در کنارتون هست که باهم برای رسیدن به موفقیت قدم برمی‌دارید. بعضی از دانش‌آموزها بهونه میارن که وجود شریک عاطفی بهشون انگیزه و انرژی بیش‌تری برای درس‌خوندن می‌ده. اما در واقعیت، روابط عاطفی هیچ‌وقت به‌صورت صد درصد گل و بلبل نیستن! بلکه مشکلات زیادی هم دارن که میتونه ذهنتون رو درگیر کنه، انرژی و تمرکزتون رو بگیره و باعث بشه از درس‌خوندن عقب بیفتید. پس به این بهونه که شریک عاطفی‌ای کنارتون باشه که باهم مسیر کنکور رو طی کنید، وارد رابطه نشید چون مضراتی که به دنبال داره خیلی بیش‌تر از مزایاشه!
رابطه دوستانه در دوران کنکور
این نوع روابط، چندان جنبه عاطفی ندارن و بیش‌تر دوستانه‌ن. مثلاً ممکنه شما با فردی رابطه دوستانه شکل بدید، باهم در تعامل و ارتباط باشید، حرف بزنید، بیرون برید و در کنارش درستون رو هم بخونید. حتی ممکنه این فرد شریک مطالعاتی شما باشه. یعنی باهم برای کنکور درس بخونید و برنامه‌ریزی کنید. پیشنهاد ما اینه که این نوع روابط رو هم محدود کنید. چون همون‌طور که گفتیم، شما در سال کنکور تحت فشار روانی زیادی هستید و این باعث می‌شه نتونید به‌درستی فکر کنید و تصمیم بگیرید. شرایط ذهنی آشفته، استرس و فشار درس‌ها باعث می‌شه کارهایی رو بکنید که بعداً از انجامشون پشیمون می‌شید. مثلاً ممکنه با کسی دوستی صمیمانه‌ای ایجاد کنید و بعد از کنکور، وقتی استرس‌ها از روتون برداشته شد و تونستید بهتر فکر کنید، به این نتیجه برسید که این دوستی اشتباه بوده و نباید این کار رو می‌کردید.
رابطه عاطفی ذهنی
توی سن حساس نوجوانی با تغییرات هورمونی، خیلی از بچه‌ها ممکنه نسبت به افراد مختلف مثل معلم، دوست، آشنا و فامیل احساس علاقه پیدا کنن و توی ذهنشون مدت‌ها درباره این موضوع خیال‌پردازی کنن و وقتشون رو هدر بدن. در سال کنکور، این نوع روابط هم باید محدود بشن و نباید فکر و ذهن شما رو درگیر کنن. چون شما در سن پایینی هستید و ملاک‌ها و معیارهاتون برای علاقه به آدم‌ها هنوز به‌درستی شکل نگرفته یا ممکنه به دلیل درگیری‌های فکری، اصلاً حواستون به معیارهاتون نباشه. توی این سن، تحت تأثیر حجم زیادی از احساسات و هیجانات هستید و ممکنه جذب آدم‌های اشتباهی بشید که مناسب شما نیستن. پس بهتره صبر کنید و رابطه‌ای رو شروع نکنید که بعداً پشیمون بشید.
تأثیر مثبت روابط عاطفی در سال کنکور
یکی از مهم‌ترین اثرات مثبت رابطه، برآورده‌شدن نیاز عاطفیه. نیاز عاطفی یکی از اساسی‌ترین نیازهای بشره. میل به دوست‌داشته‌شدن در همه آدم‌ها وجود داره که در منشور حقوق بشر هم بزرگ‌ترین بخش رو به خودش اختصاص می‌ده(میل به دوست داشته شدن). پس این موضوع کاملاً طبیعیه که شما نیاز داشته باشید کسی دوستتون داشته باشه و بهتون اهمیت بده. ما این علاقه رو از سمت اشخاص مختلفی مثل خانواده، همسر، دوست، همکار، پارتنر و… دریافت میکنیم و احساس خوبی بهمون دست می‌ده.
اما اگه نیازهای عاطفی‌مون در زمان مناسب و به شکل درستی برآورده نشن، می‌تونن مشکل‌ساز بشن.
رابطه عاطفی سالم چطوریه؟
یک رابطه سالم از هر نوعی، باید باعث تعالی شخصیتی طرفین بشه. یعنی هر دو طرف در جریان این رابطه، شخصیتشون رشد کنه، پیشرفت کنن و بتونن به اهدافی که دارن برسن. طرفین رابطه باید سعی کنن مسیر رو برای رسیدن طرف مقابل به اهدافش هموار کنن، نه اینکه مانعی بشن برای خواسته‌های شریک عاطفی‌شون. این موضوع در رابطه بین والدین و فرزندشون و ارتباط بین دوست‌ها هم صدق می‌کنه. افراد باید در رابطه احساس آرامش و امنیت داشته باشن و بتونن پیشرفت کنن. مثلاً والدین باید خواست فرزندشون رو برای انتخاب مسیر تحصیلی و شغلی در نظر بگیرن و خواسته‌های خودشون رو به بچه‌ها تحمیل نکنن.
اگه قراره با کسی وارد رابطه عاطفی بشید، برای این که بتونید رابطه سالمی رو شکل بدید، باید شخصی رو انتخاب کنید که با معیارها و ملاک‌های شما همسو باشه. یعنی باید خودتون رو به درستی بشناسید، بدونید علایقتون چیه، اهدافتون چیه، عادت‌هاتون چیه و بعد کسی رو انتخاب کنید که متناسب با ویژگی‌های شخصیتی شما باشه. در این صورت، می‌تونید در کنار هم آرامش داشته باشید، نه اینکه هر روز به دلیل تفاوت‌های عمیق فکری و فرهنگی در حال بحث و جدل باشید.
آسیب‌های روابط عاطفی در دوران کنکور
همون‌طور که گفتیم، در سال کنکور درگیری‌های ذهنی بچه‌ها زیاده و مثل بوکسوری که گوشه رینگ گیر کرده، از همه طرف تحت فشار و ضربه‌ن! حالا اگه رابطه عاطفی هم به این فشارها اضافه بشه، میتونه وضعیت رو چندین برابر بدتر کنه. اینجا دو تا از آسیب‌های مهم روابط احساسی در سال کنکور رو باهم مرور میکنیم تا بهتر متوجه بشید که چرا می‌گیم دوران کنکور زمان مناسبی برای عشق و عاشقی و اصطلاحا رل زدن نیست!
انتخاب شریک عاطفی نامناسب
اگه بخواید در سال کنکور وارد رابطه عاطفی و احساسی بشید، به دو دلیل احتمال اینکه پارتنر نامناسبی رو انتخاب کنید، بیش‌تره. اول از همه اینکه در سن ۱۷-۱۸سالگی ثبات شخصیتی افراد هنوز به‌طور کامل شکل نگرفته و به خودشناسی منطقی از خودشون نرسیده‌ن. در دوران مدرسه، شما با افرادی در ارتباط هستید که از نظر فرهنگی تقریباً شبیهتون هستن و هنوز با طیف متنوع آدم‌های مختلف آشنا نشدید. اما وقتی وارد دانشگاه می‌شید، به خصوص دانشگاه‌های سراسری، با افراد متفاوتی از نظر فکری و فرهنگی آشنا می‌شید که این اتفاق میتونه سیستم تفکر شما رو هم تغییر بده و باعث بشه بتونید شخصیت خودتون رو بهتر پیدا کنید.
به علاوه، سال کنکور پر از تنش و استرسه و از منظر روانشناسی، زمانی که از نظر ذهنی دچار تشویش و آشفتگی هستید نباید تصمیمات مهمی مثل انتخاب شریک عاطفی بگیرید، چون احتمال خطاتون خیلی خیلی بالا می‌ره. در چنین شرایطی، ممکنه شخصی رو انتخاب کنید که همسو با معیارها و ملاک‌های واقعی شما نباشه و در نتیجه رابطه سالمی رو تجربه نخواهید کرد.
وقت‌گذاشتن: لازمه رابطه خوب و سالم
یک رابطه عاطفی سالم نیازمند وقت‌گذاشتنه. شما وقتی وارد رابطه عمیق با کسی می‌شید، برای اینکه بتونید ارتباط درست و سالمی رو شکل بدید، باید وقت کافی داشته باشید تا به اون آدم اختصاص بدید و بتونید بیش‌تر بشناسیدش و ببینید که این فرد اصلاً مناسبتون هست یا نه. باید زمان داشته باشید تا باهاش تعامل و معاشرت کنید، همدیگه رو ببینید، صحبت کنید و باهم وقت بگذرونید. هم شما و هم شریک عاطفی‌تون در قبال همدیگه مسئولید و وظایفی دارید که باید انجامشون بدید. برای این کار به زمان نیاز دارید و زمان هم که در سال کنکور دُرّ نایابه! همون‌طور که بالاتر گفتیم، ساعات مطالعاتی بالا از ملزومات موفقیت در کنکوره و اگه می‌خواید در رشته و دانشگاه موردعلاقه‌تون قبول بشید، باید درس بخونید و تلاش کنید، پس دیگه زمانی برای رابطه عاطفی باقی نمی‌مونه. اگه بخواید از درس‌خوندنتون بزنید که بتونید رابطه‌تون رو حفظ کنید، ساعات مطالعه‌تون افت می‌کنه و در نتیجه، از رقباتون عقب می‌افتید و ممکنه به نتیجه دلخواهتون نرسید. پس زمانی وارد رابطه بشید که هم خودتون و هم طرف مقابل، زمان کافی برای ارتباط رو داشته باشین؛ نه در سال کنکور که هر دقیقه‌ش هم ارزشمنده و باید به درستی ازش استفاده بشه.
رابطه عاطفی سالم، رابطه ایه که با ملاک های من همسو باشه
قال کیمیاگر اعظم
مدیریت روابط عاطفی در دوران کنکور
تا این‌جای کار حسابی نصیحتتون کردیم که در سال کنکور، از روابط عاطفی و به اصطلاح رل زدن در سال کنکور دوری کنید. اما شاید بعضی‌ها به هر دلیلی وارد یه رابطه عاطفی شدن و حفظ اون رابطه براشون مهمه و می‌خوان بدونن که چطور باید مدیریتش کنن که در سال کنکور، تا جای ممکن به درس‌خوندنشون آسیبی وارد نشه. اینجا چند تا نکته می‌گیم که اگه رعایتشون کنید، می‌تونید اثرات منفی رابطه عاطفی در دوران کنکور رو تا حد خوبی کاهش بدید. کمک‌گرفتن از مشاور هم میتونه بهتون کمک کنه که تصمیم درست‌تری بگیرید و از درس‌خوندن عقب نیفتید و بتونید رابطه رو به‌خوبی مدیریت کنید یا اون رو به اتمام برسونید.
شریک عاطفی شما باید همسو با معیارهاتون باشه
قبل از هر چیز، باید مطمئن بشید که شما و پارتنرتون، همسو و مطابق با معیارها و ملاک‌های همدیگه هستید. کسی که در سال کنکور باهاش وارد رابطه‌اید، باید ارزش درس‌خوندن رو بدونه و درک کنه که شما زمان زیادی از روز رو باید به مطالعه اختصاص بدید تا بتونید به هدفتون برسید. اگه پارتنرتون با معیارهای شما همسو نیست و درس‌خوندن و تحصیل براش موضوعیتی نداره، پیشنهاد ما اینه که رابطه رو قطع کنید، چون وقتی کسی با دیدگاه‌ها و معیارهای شما مطابقت نداشته باشه، بالاخره رابطه به جایی می‌رسه که قابل ادامه‌دادن نیست. پس بهتره هر چه زودتر ناراحتیش رو به جون بخرید و ارتباط رو تموم کنید، چون به نفعتونه. اگه در سال کنکور با کسی رابطه عاطفی دارید، اون فرد باید موقعیت و شرایط شما رو بپذیره و همراه و رفیق شما باشه. نه اینکه در سال پرتنش کنکور، تنش دیگه‌ای رو هم به شما اضافه کنه و از اینکه نمی‌تونید زمان زیادی رو باهاش بگذرونید، دلخور و عصبی بشه.
برای معاشرت با پارتنرتون زمان تعیین کنید
برای صحبت‌کردن با همدیگه، ساعات مشخص و محدودی رو در نظر بگیرید و در باقی زمان‌ها، گوشی رو کنار بذارید. نه پیامی بدید و نه زنگی بزنید، چون تمرکزتون به هم می‌ریزه. وقتی که زمان خاصی رو برای حرف‌زدن باهم تعیین می‌کنید، در ساعات دیگه نه ذهنتون درگیر این می‌شه که نکنه پیامی براتون بیاد و نه دلخوری پیش میاد که چرا دیر جواب پیام پارتنرتون رو دادید.
اولویت‌ها رو مشخص کنید
قوانینی رو تعیین کنید که اولویت‌ها رو برای هر دو طرف مشخص کنه. مثلاً اگه اولویت اول شما درس‌خوندن و اولویت دومتون معاشرت با کسیه که باهاش در رابطه هستید، اول باید برید سراغ مطالعه درس‌هاتون و بعد زمان‌های اضافه رو به اون شخص اختصاص بدید. قطعاً حفظ رابطه عاطفی نیاز به تلاش و توجه هر دو طرف داره، اما وقتی اولویت اول شما در سال کنکور درسه، نباید زمانتون رو از دست بدید. به همین دلیله که می‌گیم اصلاً به داشتن رابطه عاطفی در سال کنکور فکر نکنید، چون مدیریت‌کردن همزمان کنکور و رابطه خیلی چالش‌برانگیزه.
جمع‌بندی
سال کنکور به هیچ وجه زمان مناسبی برای ایجاد یه رابطه عاطفی نیست و میتونه باعث بشه بعدها حسرت بخورید که چرا از زمانی که داشتید به درستی استفاده نکردید. می‌تونستید رتبه برتر بشید و نشدید؛ می‌تونستید دانشگاه بهتر قبول بشید و نشدید و هزار افسوس و ای کاش دیگه. بنابراین، اگه تا الان وارد رابطه عاطفی نشدید، پیشنهاد ما اینه که تا پیش از ورود به دانشگاه، وارد این نوع روابط نشید. به این دلیل که شناخت و ملاک‌هاتون هنوز درست شکل نگرفته و در شرایط بحرانی کنکور هستید، نمی‌تونید به‌درستی تصمیم بگیرید و ممکنه انتخاب‌های غلطی داشته باشید.
اگه در حال حاضر در رابطه عاطفی‌ای هستید که پارتنرنتون همسو با معیارها و ملاک‌های شما و دیدگاهتون نیست، بهتره که این رابطه رو قطع کنید. چون این فرد شما رو از اهدافتون عقب میندازه و فقط باعث پشیمونی و حسرت می‌شه. یادتون باشه که درصد قابل‌توجهی از عشق‌های آتشین دوران نوجوانی، ناشی از فوران احساسات و هیجانات این بازه سنیه و عمر چندان درازی هم نداره. پس بهتره آینده خودتون رو فدای روابط زودگذر این‌چنینی نکنید و تا زمان ورود به دانشگاه دست نگه دارید. بعد از ۱۸سالگی، بیش‌تر شخصیت خودتون رو می‌شناسید و می‌فهمید که اصلاً چه معیارهایی دارید و چه چیزهایی در طرف مقابل براتون جذاب و دوست‌داشتنیه. اون زمان می‌تونید بهتر تصمیم بگیرید و انتخاب آگاهانه‌تری داشته باشید.