در این مقاله از کیمیاگرخونه، می‌خوایم تکنیک‌های تندخوانی برای کنکور رو بهتون آموزش بدیم که با استفاده از اون‌ها، می‌تونید در مدت زمان کم‌تر، حجم بیش‌تری از مطالب درسی رو مطالعه کنید و بازدهی خودتون رو بالاتر ببرید. در سال کنکور که همه دانش‌آموزها با معضل کمبود وقت مواجهن، استفاده از روش‌هایی که سرعت مطالعه‌تون رو بالا می‌بره، می‌تونه شما رو حسابی از رقباتون جلو بندازه.
تندخوانی برای کنکور
در دوره‌های آموزش تندخوانی، معمولاً روش‌های تندخوانی رمان یا روزنامه رو بهتون یاد می‌دن. اما اولین نکته‌ای که باید بدونید اینه که کنکور یه آزمون مفهومیه، یعنی شما نمی‌تونید سرعت مطالعه‌تون رو از یه حدی بالاتر ببرید. به این دلیل که لازمه عمق مطلبی که دارید می‌خونید رو درک کنید و بفهمید. بنابراین، تکنیک‌های رایج تندخوانی رو نمی‌تونید برای مطالعه درس‌هایی مثل زیست، فلسفه یا حفظیات شیمی به کار ببرید، چون دقتتون بسیار پایین میاد و نمی‌تونید اون‌طور که باید و شاید، در مفاهیم عمیق بشید. ما در این مقاله، نکاتی رو بهتون آموزش می‌دیم که بتونید سرعتتون در مطالعه برای کنکور رو تا جای ممکن بالا ببرید.
نکات اساسی برای موفقیت در تندخوانی
برای موفقیت در تندخوانی برای کنکور، باید دو نکته اساسی که در ادامه توضیح می‌دیم رو رعایت کنید.
وسواس رو کنار بذارید
بعضی از دانش‌آموزها هستن که به دلیل حجم بالای استرس، دچار وسواس مطالعاتی می‌شن و یک مطلب یا هر صفحه از کتاب رو بارها می‌خونن! این وسواس‌های بیهوده، زمان و انرژی زیادی رو ازتون می‌گیره و باعث می‌شه نتونید پیش برید. بنابراین، اگه می‌خواید سرعتتون در مطالعه دروس بالاتر بره، قبل از هر چیز، این وسواس‌ها رو کنار بذارید. ما در محتوای جداگانه‌ای در کیمیاگرخونه، به طور مفصل درباره وسواس مطالعاتی در سال کنکور و روش‌های حل این مشکل صحبت کردیم. پیشنهاد می‌کنیم که حتماً به این مطلب سر بزنید تا اگه دچار وسواس هستید، بتونید راحت‌تر از پس این مسئله بربیاید.
تمرکزتون رو بالا ببرید
وقتی می‌خواید درس بخونید، باید تمام تمرکزتون روی همون چیزی باشه که دارید مطالعه می‌کنید تا بازدهی بالاتری داشته باشید. چک‌کردن اینستاگرام یا پیام‌های تلگرام، تماس‌گرفتن با دوستتون، حرف‌‌زدن با خواهر یا برادرتون و کارهایی شبیه به این‌ها، تمرکز شما رو به هم می‌ریزه و پرش ذهنی ایجاد می‌کنه و باعث می‌شه مطلبی که می‌تونستید در مدت ۱ساعت بخونید، مطالعه‌ش ۵ساعت طول بکشه. بنابراین، نکته دیگه‌ای که در تندخوانی برای کنکور اهمیت داره اینه که عوامل مخرب تمرکزتون رو شناسایی و اون‌ها رو رفع کنید. در کیمیاگرخونه، درباره افزایش تمرکز در سال کنکور، کامل‌تر توضیح دادیم و پیشنهاد می‌کنیم حتماً این مطلب رو بخونید. علاوه بر این، برای افزایش تمرکز، باید محیط مطالعه مناسب و استاندارد داشته باشید باشه که قبلاً در کیمیاگرخونه، درباره این موضوع هم صحبت کردیم. پس این محتوا رو به هیچ وجه از دست ندید.
لزوم تندخوانی دروس در سال کنکور
در سال کنکور، مهم‌ترین سرمایه‌‌ی شما زمانه و لازمه که این زمان محدود رو به خوبی مدیریت کنید و ازش بیش‌ترین بهره رو ببرید. همون‌طور که در مناطق کویری ایران که منابع آبی کمه، مدیریت آب اهمیت پیدا می‌کنه! بنابراین، اگه بتونید سرعت مطالعه‌تون رو افزایش بدید، می‌تونید در زمان محدودی که در اختیار دارید، بیش‌تر مطالعه کنید، تست بزنید، تمرین کنید و از رقباتون جلو بیفتید. دقت کنید که منظور ما از تندخوانی و افزایش سرعت مطالعه این نیست که مطالب درسی رو مثل روزنامه و با سرعت نور بخونید که هیچی ازش نفهمید! بلکه هدف ما در اینجا اینه که بتونید حتی شده ۱درصد سرعت مطالعه‌تون رو نسبت به رقیب‌هاتون افزایش بدید و بازدهیتون رو بالاتر ببرید.
فواید روش‌های تندخوانی برای کنکور
از جمله مزایا و فوایدی که به‌کارگیری روش‌های تندخوانی برای کنکور به همراه داره، موارد زیر هستن:
- بهبود حافظه
- تمرکز بهتر
- اعتماد به‌نفس بالاتر
- تقویت مهارت حل مسئله
- وضوح فرآیند فکری
همون‌طور که گفتیم، وقتی از روش‌های تندخوانی برای مطالعه کنکور استفاده می‌کنید، باید تمرکزتون رو بالا ببرید. وقتی تمرکز بیش‌تر باشه، یادگیری‌تون هم بهتر می‌شه و مطالب در ذهنتون بهتر جا می‌افته و در حافظه‌تون ثبت می‌شه. مزیت دیگه اینه که با به کار گیری این تکنیک‌ها می‌تونید حسابی از رقباتون جلو بیفتید و عملکردتون رو ارتقا بدید. این ارتقای عملکرد و بهتربودنتون نسبت به سایر رقبا، اعتماد بنفستون رو افزایش می‌ده و باعث می‌شه و نسبت به خودتون احساس بهتری داشته باشید. علاوه بر این، وقتی تندخوانی می‌کنید، ذهنتون یاد می‌گیره که اطلاعات رو دسته بندی و مرور کنه و این طی زمان و با تکرار، باعث تقویت مهارت حل مسئله در ذهن شما می‌شه و فرایند فکری‌تون رو تقویت می‌کنه. وقتی اطلاعات به‌خوبی دسته‌بندی می‌شن و مغز تمرکز بالایی داره، می‌تونه بهتر ربط منطقی بین موضوعات مختلف رو پیدا کنه و در نتیجه، فرایند فکری‌تون هم بهبود پیدا می‌کنه.
باورهای غلط درباره تندخوانی
دانش‌آموزها معمولاً تصورات نا‌درستی راجع به تندخوانی برای کنکور دارن. در اینجا، لازمه درباره این باورهای غلط توضیح بدیم و اصلاحشون کنیم:
- درک بیش‌تر مطالب هنگام مطالعه آهسته: یکی از تصورات نادرست رایجی که خیلی از دانش‌آموزها دارن اینه که فکر می‌کنن اگه یه مطلبی رو آهسته‌تر بخونن، بهتر یاد می‌گیرنش. اما نکته این‌جاست که هر چی زمان بیش‌تری برای یک کار بذاریم، لزوماً به نتیجه بهتری نمی‌رسیم و کندخوانی همیشه باعث یادگیری بیش‌تر نمی‌شه.
- لذت بیش‌تر در مطالعه آهسته: بعضی از دانش‌آموزها می‌گن که وقتی آروم‌آروم درس می‌خونن، لذت بیش‌تری می‌برن و بیش‌تر حال می‌کنن! همچین تصوری هم درواقع نادرسته. چون وقتی با سرعت خیلی کم درس می‌خونید، تمرکزتون پایین میاد و در نتیجه یادگیری‌تون هم کم‌تر می‌شه. بنابراین، وقتی درس بخونید ولی مطالب رو یاد نگیرید، چه لذتی براتون داره؟!
- نادیده گرفته شدن کلمات در تندخوانی: چنین تصوری درباره تندخوانی رمان و روزنامه درسته. اما همون‌طور که در ابتدای این مطلب گفتیم، تندخوانی برای کنکور کاملاً با تندخوانی رمان متفاوته و قرار نیست هیچ کلمه و جمله‌ای جا بیفته یا نادیده گرفته بشه. پس بابت این موضوع اصلاً نگران نباشید.
یادگیری مطالب در حالت تندخوانی
شاید براتون سؤال باشه که با تندخوانی و افزایش سرعت مطالعه، می‌تونیم مطالب رو خوب یاد بگیریم یا نه. جواب اینه که بله! با تندخوانی، نه تنها درس رو یاد می‌گیرید، بلکه سطح یادگیری و تسلطتون روی مطالب افزایش پیدا می‌کنه. چون تمرکزتون بسیار بالاست و فرصتی برای فکرکردن به موضوعاتِ دیگه وجود نداره. البته به شرطی که سرعت مطمئنه رو رعایت کنید! به این معنا که متناسب با مطلب درسی‌ای که دارید می‌خونید، سرعت تندخوانی‌تون رو تنظیم کنید. یعنی سرعت مطالعه شما در درسی مثل سلامت و بهداشت، قطعاً باید با درسی مثل فلسفه یا زیست‌شناسی متفاوت باشه.
تکنیک‌های تندخوانی کتاب درسی
در تندخوانی متن کتاب درسی، حتماً به دو نکته زیر توجه داشته باشید:
- یادگیری لایه‌ای: قبل از هر چیز باید به این باور برسید که با یک بار مطالعه‌ی یک مطلب، نمی‌تونید به صفر تا صد اون تسلط پیدا کنید. بلکه باید هر مطلب رو چند بار بخونید و تکرار کنید تا به تسلط برسید. هستی صفری، رتبه ۱۶۲ کنکور تجربی ۱۴۰۳، درس زمین شناسی رو در کنکور ۱۰۰درصد زده بود و همون‌طور که خودش گفت، روز موفقیتش تکرار و مرور متعدد بوده. پس مرور و تکرار رو جدی بگیرید تا بتونید روی یک درس به تسلط حداکثری برسید. علاوه بر این، یادتون باشه که اگه به مطلبی برخوردید که براتون سخته و نمی‌فهمیدش، توش گیر نکنید! جلو برید و ادامه درس رو بخونید و اون قسمتی که نفهمیدید رو بعداً از دوستتون یا معلمتون بپرسید که اشکالتون رفع بشه.
- کلمات کلیدی: نکته دومی که در تندخوانی کتاب درسی باید بهش توجه کنید، کلمات کلیدی هستن. در هر جمله، کلمات کلیدی رو پیدا کنید، زیرشون خط بکشید یا هایلایتشون کنید و سعی کنید اون کلمات رو به خاطر بسپرید. فقط زیر کلمات کلیدی خط بکشید.
روش‌های تندخوانی برای امتحان نهایی
تندخوانی علاوه بر کنکور، برای امتحان نهایی هم کاربرد داره. بنابراین، اگه برای مطالعه دروس برای امتحان فرصت کمی در اختیار دارید، می‌تونید از این تکنیک‌ها استفاده کنید:
- نگاه به تیترها و عنوان‌ها: گاهی وقت‌ها ممکنه چون سرعت مطالعه‌تون بالاست، فراموش کنید که موضوع اصلی چی بود. بنابراین، حتماً به تیترها و عنوان‌های مطالب توجه کنید تا مسیر رو گم نکنید و بدونید چیزی که دارید می‌خونید، توضیحات چه تیتریه. علاوه بر این، مطالعه عنوان‌ها کمک می‌کنه بتونید موضوعات و مطالب رو به‌صورت دسته‌بندی‌شده به ذهنتون بسپرید.
- خواندن بخش ابتدا و انتهای متن: مطالعه ابتدا و انتهای متن قبل از خوندن دقیق اون باعث می‌شه با ایده کلی متن آشنا بشید و درک مطلب براتون راحت‌تر بشه.
- دور کلمات مهم خط بکشید: همون‌طور که گفتیم، مشخص‌کردن کلمات کلیدی در متن، یکی از نکات مهم در تندخوانیه. دقت کنید که فقط کلمات کلیدی رو مشخص کنید، نه این‌که کل مطلب یک صفحه رو هایلایت کنید!
- خلاصه‌نویسی: یکی از تکنیک‌های بسیار مؤثر در مطالعه برای امتحان نهایی و کنکور، خلاصه‌نویسی مطالبه. ما در محتوای جداگانه‌ای در کیمیاگرخونه، خلاصه‌نویسی به سبک رتبه‌های برتر کنکور رو آموزش دادیم. پیشنهاد می‌کنیم حتماً به این مطلب سر بزنید تا یاد بگیرید که به بهترین و مؤثرترین شیوه، دروس رو خلاصه‌نویسی کنید.
۸ تکنیک طلایی برای تندخوانی
برای تندخوانی، ۸ تکنیک طلایی وجود داره که اگه رعایتشون کنید، می‌تونید سرعتتون رو در مطالعه بالاتر ببرید و کیفیت مطالعه‌تون رو هم افزایش بدید.
به عقب برنگردید
همون‌طور که در ابتدای مطلب هم گفتیم، وسواس یکی از آفت‌های مطالعه‌ست. پس این وسواس‌های بیهوده رو کنار بذارید و مُدام برنگردید تا چیزی که خوندید رو مرور کنید. در برنامه مطالعاتی‌تون زمان‌های مرور و دوره درس‌ها مشخص می‌شه و نیازی نیست که بابتش استرس داشته باشید. می‌تونید در زمان‌های مرور، مطالبی که خوندید رو دوره و اگه مشکلی وجود داشت، رفعش کنید.
عادت بلندخوانی رو کنار بذارید
برای تندخوانی یک مطلب، حتماً باید اون رو توی ذهنتون بخونید، وگرنه نمی‌تونید با سرعت پیش برید. بلندبلند خوندن مطالب و یا زمزمه‌کردنشون زیر لب، انرژی‌تون رو می‌گیره و زود خسته می‌شید. پس اگه عادت بلندخوانی دارید، تمرین کنید تا بتونید این عادت رو کنار بذارید و جملات رو در ذهنتون بخونید.
از انگشتان دست به‌عنوان نشانه استفاده نکنید
در زمان مطالعه، از انگشتانتون برای دنبال‌کردن خطوط متن استفاده نکنید، چون سرعتتون پایین میاد. به جای این کار، از یه کاغذ سفید استفاده کنید و روی قسمت‌های پایینی متن بذارید تا خط‌های بعدی رو نبینید و تمام تمرکزتون فقط روی خطی باشه که دارید می‌خونیدش.
کلمات رو تصویرسازی نکنید
در زمان مطالعه، کلمات و جملات رو در ذهنتون تصویرسازی نکنید. وقتی تصویر چیزی که دارید می‌خونید رو توی ذهنتون ترسیم می‌کنید، حواستون پرت می‌شه و تمرکزتون پایین میاد و نمی‌تونید با سرعت لازم پیش برید. سعی کنید تمام توجه و تمرکزتون رو روی همون نوشته‌ای که داری می‌خونید بذارید تا بتونید ارتباط بین جملات رو راحت‌تر درک کنید و با سرعت بیش‌تری پیش برید.
پرستیژ و پوزیشن مطالعه رو رعایت کنید
درس‌خوندن در حالت درازکش، بی‌حال و حوصله یا خواب‌آلود فایده نداره و شما رو کند می‌کنه. برای تندخوانی، باید حالت نشستنتون رو اصلاح کنید و طوری پای دفتر و کتاب بشینید که خسته نشید و احساس خواب‌آلودگی بهتون دست نده. علاوه بر این، طولانی‌مدت روی صندلی نشینید. هر از گاهی از جاتون بلند شید، داخل اتاق یا خونه دور بزنید و یا حرکات کششی انجام بدید تا احساس خمودگی و خستگی بهتون دست نده.
از برنامه حجمی-زمانی-اولویتی استفاده کنید
بهترین روش برنامه‌ریزی برای سال کنکور، روش حجمی-زمانیه. یعنی در هر روز مشخص کنید که قراره چند ساعت رو به چه درسی اختصاص بدید و در اون مدت زمان، چه حجمی از درس رو مطالعه کنید. ما در کیمیاگرخونه، در محتوای جداگانه‌ای روش علمی و اصولی برنامه ریزی برای کنکور رو آموزش دادیم. پیشنهاد می‌کنیم حتماً به این مقاله سر بزنید تا بتونید برای خودتون برنامه مفید و کاربردی طراحی کنید. اگه برای برنامه‌ریزی به مشاوره و راهنمایی نیاز دارید، می‌تونید از مشاورهای باتجربه مرکز مشاوره جدیدی‌نژاد کمک بگیرید.
هنگام مطالعه، از هر دو دست استفاده کنید
برای افزایش سرعت در زمان مطالعه، از هر دو دستتون استفاده کنید. یعنی یک دستتون به کاغذ سفیدی باشه گه باهاش خط‌های متن رو دنبال می‌کنید و دست دیگه‌تون به خودکار باشه که بتونید نکات مهم رو یادداشت کنید.
انرژی‌تون رو مدیریت کنید
برای این‌که بتونید سریع درس بخونید، باید سطح انرژی‌تون رو بالا نگه دارید. برای مدیریت و حفظ انرژی، باید خواب کافی و باکیفیت داشته باشید. در سال کنکور، شب‌ها باید حداقل ۶ساعت بخوابید و اگه در طول روز احساس کردید که انرژی‌تون افت کرده و حس خمودگی و خستگی دارید، می‌تونید یه چرت کوتاه بزنید تا سرحال بشید. علاوه بر خواب مناسب، رژیم غذایی هم در سال کنکور اهمیت زیادی داره. خوراکی‌هایی که در طول روز می‌خورید باید حاوی مواد مغذی لازم باشه و تا جای ممکن، ترکیبات مضر نداشته باشه. فراموش نکنید که حتماً آب بدنتون رو هم تأمین کنید تا شاداب و سرحال بمونید.
سخن پایانی
در این مقاله، نکات لازم درباره تندخوانی برای کنکور و امتحان نهایی رو توضیح دادیم. با رعایت این نکات، می‌تونید سرعت مطالعه‌تون رو بالاتر ببرید و بازدهیتون رو افزایش بدید. همون‌طور که گفتیم، تندخوانی به هیچ وجه به معنای مطالعه سرسری و بدون دقت نیست و در تندخوانی، کیفیت مطالعه کاهش پیدا نمی‌کنه. بنابراین، اصلاً بابت این موضوع نگران نباشید و تصور نکنید که با تندخوانی قراره سطح یادگیری‌تون پایین بیاد. برای این‌که بتونید سرعتتون رو بالا ببرید، نیاز به تمرین دارید و طبیعیه که چند روز اول، دچار چالش باشید. اما مطمئن باشید که به مرور، به این روش عادت می‌کنید و می‌تونید تأثیرات مثبتش رو در عملکردتون ببینید.