احتمالاً شما هم شنیدید که در کنکور سهمیه‌های زیادی وجود دارن. به همین دلیل هم براتون سوال شده باشه که تاثیر انواع سهمیه در کنکور 1403 چقدره؟ اصلاً به صورت کلی ما چه سهمیه‌هایی داریم؟
برای این که بتونید تک تک این سهمیه ها و همچنین تاثیرشون رو روی نتایج کنکورتون متوجه بشید در ادامه همه‌ی اونها رو نام می‌بریم و معرفی می‌کنیم؛ پس با ما همراه باشید.
1. سهمیه مناطق سه‌گانه
برای صحبت درباه‌ی تاثیر انواع سهمیه در کنکور، با سهمیه‌ای شروع می‌کنیم که برای تمام کنکوری ها اعمال میشه. اون هم سهمیه مناطق سه گانه هست.
دلیل وجود این سهمیه‌ی کنکوری اینه که دانش‌آموزهای مناطق مختلف کشور به دلیل متفاوت بودن شرایط و امکانات آموزشی‌شون، بتونن با افرادی که شرایط مشابه خودشون رو دارن با رعایت عدالت رقابت کنن.
در این حالت داوطلب هر منطقه با داوطلب‌هایی از منطقه خودش رقابت می‌کنه. اما این مناطق و سهمیه‌ها بر چه اساسی تعیین می‌شن؟
مناطق سه‌گانه در کنکور چطور تعیین می‌شن؟
این که در کدوم یکی از مناطق 1، 2 و 3 قرار بگیرید، به محل تحصیل 3 سال آخر یعنی دهم، یازدهم و دوازدهم شما بستگی داره.
به این شکل که:
- اگر در یکی از کلان شهرهای تهران، مشهد، اصفهان، تبریز و شیراز درس خونده باشید ==> در منطقه 1 قرار می‌گیرید.
- با تحصیل در شهرهای کمی کوچیکتر ==> منطقه 2 برای شما در نظر گرفته میشه.
- و در شرایطی که در شهرها و مناطق کوچیک و کم جمعیت 3 سال متوسطه دوم خودتون رو سپری کرده باشید ==> جزو داوطلب‌های منطقه 3 به حساب میاید.
نکات مهم درباره‌ی تعیین منطقه در سال کنکور
- وقتی هر 3 سال آخر رو در یک شهر یا منطقه نبوده باشید، در نهایت منطقه‌ای که مرفه‌تر و پر امکانات تر باشه به عنوان منطقه‌ی شما در نظر گرفته میشه.
- در شرایطی که در خارج از ایران دیپلم خودتون رو گرفته باشید، جزو داوطلب‌های منطقه 3 به حساب میاید.
- اگر دچار معلولیت باشبد شما هم جزو منطقه 3 هستید.
- همچنین اگر با مدرک کاردانی در کنکور سراسری شرکت کنید، باز هم منطقه‌ی 3 سال آخر تحصیل متوسطه‌ی شما ملاک قرار می‌گیره.
2. سهمیه مناطق محروم
سهمیه‌ی مناطق محروم برای داوطلب‌هایی در نظر گرفته میشه که حداقل یکی از موارد پایین برای اونها در یکی از شهرهای استان‌های سیستان و بلوچستان، ایلام، کردستان، بوشهر، چهار محال بختیاری، کرمانشاه، لرستان، هرمزگان یا کهگیلویه و بویر احمد باشه:
- محل تولد و اقامتشون
- 3 سال آخر تحصیلشون
تاثیر سهمیه مناطق محروم در کنکور سراسری چقدره؟
در رشته‌های پزشکی، دندان‌پزشکی و داروسازی ظرفیت پذیرش از بین داوطلب‌های مناطق محروم 30% و در سایر رشته‌ها این میزان 30% هست.
یعنی مثلاً اگر در یک دانشگاه در رشته‌ی مهندسی کامپیوتر 100 نفر پذیرش انجام میشه، 40 نفر از این تعداد فقط از بین دانش آموزهای مناطق محروم پذیرش می‌شن و 60 نفر ظرفیت باقیمونده برای سایر داوطلب ها در نظر گرفته میشه.
نکته‌ی مهم این هست که داوطلب‌های دارای سهمیه‌ی مناطق محروم، باید در صورت استفاده از این سهمیه، بدون تغییر رشته و انتقالی، دوره تحصیلی را به‌طور مشابه دوره‌های روزانه رایگان پیش ببرن.
تفاوت سهمیه منطقه 3 و سهمیه‌ی مناطق محروم چیه؟
تصور اکثر افراد این هست که سهمیه‌ی مناطق محروم و منطقه 3 یکیه. در حالی که اینطور نیست. داوطلب های منطقه‌ی 3 افرادی هستن که در شهرهای کوچیک و با امکانات کم درس می‌خونن.
اما سهمیه‌ی مناطق محروم مختص افرادی هست که در یکی از 9 استان بالا (سیستان و بلوچستان، ایلام، کردستان، بوشهر، چهار محال بختیاری، کرمانشاه، لرستان، هرمزگان یا کهگیلویه و بویر احمد) سه سال آخر تحصیل خودشون رو گذرونده باشن یا محل تولد و اقامتشون در یکی از این استان ها باشه.
در واقع تمام شهرها و استان‌هایی که جزو منطقه 3 هستن، منطقه محروم به حساب نمیان!
3. سهمیه‌ی ایثارگران 25 درصد چیه؟
در ادامه‌ی صحبت درباره‌ی تاثیر انواع سهمیه کنکور، نوبت به سهمیه‌ی 25 درصدری ایثارگران می‌رسه. این سهمیه به افراد پایین تعلق می‌گیره:
- جانبازهای 25% و بیشتر، همسر و فرزندهای این افراد
- همسر و فرزندان شهدا
- فرزند و همسر مفقودالاثرها
- و همچنین همسر و فرزند آزادگان
تاثیر سهمیه‌ی 25 درصد در کنکور چقدره؟
در واقع سهمیه‌ی 25 درصد ایثارگری در کنکور سراسری به این شکل حساب میشه که رتبه‌ی کشوری شما تقسیم بر 20 الی 40 میشه و تاثیر زیادی رو هم در نتیجه‌ی نهایی داره.
4. سهمیه ایثارگران 5 درصد چیه؟
- جانبازهای زیر 25% و همچنین همسر و فرزندان اونها
- همسر و فرزندان رزمنده هایی که حداقل 6 ماه در جبهه حضور داوطلبانه داشتن
مشمول این سهمیه هستن.
سهمیه 5 درصد در کنکور چطور حساب میشه؟
دقیقا مثل سهمیه‌ی 25 درصد، در این حالت هم رتبه‌ی کشوری شما مهمه و این رتبه رو بر عدد 2 تا 5 تقسیم می‌کنن. البته تاثیر این نوع سهمیه به مراتب کمتر از سهمیه‌ی 25 درصده.
آیا میشه بیشتر از یکبار از سهمیه 5 یا 25 درصد استفاده کرد؟
خیر. اگر در یک کنکور از این سهمیه‌ها استفاده کرده باشید و بخواید به هر دلیلی دوباره در کنکور سراسری شرکت کنید، دیگه مشمول سهمیه‌های 5 یا 25 درصد ایثارگری نخواهید بود.
5. سهمیه‌ی کنکوری رزمندگان
سهمیه رزمندگان برای افراد پایین اعمال میشه: (البته هرکدوم از این افراد باید حتماً حداقل 6 ماه سابقه حضور در جبهه رو داشته باشن.)
- رزمنده‌های جهاد کشاورزی
- رزمنده های بسیجی
- و رزمده‌های ستاد کل نیروهای مسلح
- افرادی که به صورت داوطلبانه با عنوان‌های سرباز یا نیروی کادری در جنگ خدمت کرده باشن
سهمیه‌ی رزمندگان چطور محاسبه میشه؟
اگر دارای سهمیه‌ی رزمندگان باشید رتبه‌ی کشوری شما به عدد 15 تقسیم میشه و رتبه‌ی نهایی شما در کنکور رو مشخص می‌کنه.
سهمیه ایثارگران (5 و 25 درصد) و رزمندگان به صورت خودکار فعال می‌شن؟
خیر. اگر مشمول این سهمیه هستید باید حتما برای استفاده از اون در زمان ثبت نام در کنکور، یک کد 12 رقمی رو از ارگان مربوطه‌ی خودتون دریافت کنید و در فرم ثبت نامی سازمان سنجش واردش کنید.
6. سهمیه مناطق درگیر بلایای طبیعی (سیل و زلزله)
سهمیه‌ی کنکوری مختص دانش آموزهای استان هاییه که دچار سیل یا زلزله شده باشن. در این شرایط برای این افراد حداکثر به مدت 3 سال، سهمیه‌ی 5 درصدی در نظر گرفته میشه.
2 نکته‌ی خیلی مهم درباره‌ی این سهمیه اینه که:
- سهمیه‌ی مناطقی که دچار بلایای طبیعی شدن، فقط و فقط مختص دانشگاه‌های همون استان هاست. یعنی اگر در مشهد زلزله رخ بده و به داوطلب‌های کنکوری این منطقه سهمیه‌ی بلایای طبیعی رو بدن، این افراد نمی‌تونن برای قبولی در دانشگاه شهرهایی غیر از استان خراسان رضوی از اون استفاده کنن. مثلاً استفاده از اون برای قبول شدن در دانشگاه تهران ممکن نیست و می‌تونن بدون اون سهمیه برای ورود به این دانشگاه اقدام کنن.
- پذیرش در رشته‌های مختلف با این سهمیه به صورت مازاد بر ظرفیت عادی دانشگاه ها انجام میشه.
7.سهميه داوطلبان دچار سوختگی در حادثه آتش سوزی مدارس
دقیقاً مثل افرادی که در مناطق خودشون سیل و زلزله رو تجربه کردن، افرادی که در مدارسشون دچار سوختگی شده باشن، می‌تونن از 5% سهمیه‌ی کنکوری خودشون استفاده کنن.
8. سهمیه‌ی خانواده شهدا
این نوع سهمیه مختص خانواده‌ی شهدا یعنی پدر، مادر، خواهر و برادر شهید هست. این افراد هم در صورت شرکت در کنکور سراسری مشمول 25% سهمیه روی رتبه‌ی کشوری خودشون می‌شن.
9. سهمیه بهیاران در کنکور سراسری
افرادی که دارای دیپلم بهیاری باشن و همچنین در کنارش 3 سال هم سابقه‌ی خدمت و گواهینامه‌ی اشتغال به خدمت رو داشته باشن، سهمیه بهیاران بهشون تعلق می‌گیره.
البته شرط اصلی بهره‌مند شدن از این سهمیه اینه که این افراد بتونن حداقل 70% نمره‌ی آخرین فرد پذیرفته شده در گزینش آزاد (کسی که سهمیه نداشته) رو کسب کنه.
این افراد برای 5 سال یعنی از سال 1402 تا 1406 و به اندازه‌ی حداکثر 5% از ظرفیت کد رشته‌های پرستاری و حداکثر 5% ظرفیت کد رشته‌های اتاق عمل و هوشبری، اختصاص داده میشه.
10. سهمیه شهرستان های جنوب استان های کرمان و شهرستان بشاگرد هرمزگان
برای استفاده از این سهمیه دارا بودن هر 2 شرط پایین الزامیه.
1- داوطلب بومی یکی از شهرستان های پایین باشه: (40% از ظرفیت پذیرش رشته‌های تحصیلی دانشگاه‌ها در این مناطق به داوطلبان بومی اختصاص داده میشه.)
- جیرفت
- کهنوج
- رودبار جنوب
- قلعه گنج
- منوجان در استان کرمان
- شهرستان بشاگرد در استان هرمزگان
2- شرط الزامی دوم هم اینه که حداقل 2 تا از 4 مورد پایین در شهرستان‌های بالا باشه:
- محل اخذ مدرك تحصيلی سال آخر
- محل اخذ مدرك تحصيلی سال ما قبل آخر
- محل اخذ مدرك تحصيلی دو سال ما قبل آخر
- محل تولد
اگر مشمول این سهمیه بشید، دوره ی تحصیلی شما مثل دوره‌های روزانه رایگان میشه و دو برابر مدت زمان تحصیلتون هم تعهد خدمت دارید.
11. سهميه داوطلبان شهرستان ابوموسی در استان هرمزگان
در بخش آخر از تاثیر انواع سهمیه در کنکور هم به سهمیه‌ی داوطلبان شهرستان ابوموسی در استان هرمزگان اشاره می‌کنیم.
این سهمیه هم به این شکله که 40 درصد از ظرفیت پذیرش رشته‌های تحصیلی دانشگاه های استان هرمزگان به داوطلبان شهرستان ابوموسی تعلق می‌گیره.
این داوطلب‌ها در شرایطی مشمول سهمیه می‌شن که 75% از نمره‌ی آخرین نفر قبولی آزاد (بدون سهمیه‌ی) رو کسب کنن.
همچنین باید حداقل 3 سال سابقه‌ی سکونت در شهرستان های منطقه رو داشته باشن تا بومی اون به حساب بیان و سهمیه برای اونها اعمال بشه.