درس زمینشناسی از کنکور ۱۴۰۲ به بعد، اهمیت بیش‌تری پیدا کرده و تراز زیادی رو هم ایجاد می‌کنه. بنابراین، دانش‌آموزها متوجه شده‌ن که این درس هم جدی و مهمه و باید سعی کنن هم در امتحان نهایی نمره خوبی بگیرن و هم در کنکور درصد بالایی بزنن. در این مطلب، تمام نکاتی که برای گرفتن نتیجه خوب در کنکور و امتحان نهایی نیاز دارید رو توضیح می‌دیم. پس حتماً تا انتهای مطلب، همراهمون باشید.
تعداد سؤالات زمینشناسی در کنکور
در کنکور سراسری، از درس زمینشناسی ۱۵ تا سؤال میاد و ۱۵ دقیقه وقت دارید که بهشون جواب بدید. سؤالات زمینشناسی و ریاضی، در یه دفترچه به شما داده می‌شه و این دفترچه هم مدت زمان مشخصی برای پاسخگویی داره. اما مسئله این‌جاست که سؤالات ریاضی در کنکورهای اخیر، اغلب چالشی و زمان‌بر طرح می‌شن و معمولاً در مدت زمانی که بهشون اختصاص داده شده، قابل پاسخگویی نیستن! پس شما باید سعی کنید سؤالات درس زمینشناسی رو سریع‌تر جواب بدید و ۳ تا ۴ دقیقه زمان ذخیره کنید تا برای پاسخ به سؤالات ریاضی دچار کمبود وقت نشید. البته یادتون باشه که این افزایش سرعت باعث بی‌دقتی و پایین‌اومدن درصد درس زمینشناسی نشه. یعنی زمینشناسی رو طوری خوب و دقیق بخونید که بتونید در مدت زمان کم، این درس رو بالای ۸۰درصد بزنید.
بودجه‌بندی سؤالات در کنکور
همون‌طور که می‌دونید، درس زمینشناسی از ۷ فصل زیر تشکیل شده:
- فصل اول: آفرینش و تکوین
- فصل دوم: منابع معدنی، زیربنای تمدن و توسعه صنعتی
- فصل سوم: منابع آب و خاک
- فصل چهارم: سازه‌های مهندسی
- فصل پنجم: سلامت
- فصل ششم: پویایی زمین
- فصل هفتم: زمینشناسی ایران
قبل از کنکور ۱۴۰۲، این تصور وجود داشت که بعضی از این فصل‌ها مهم نیستن و می‌شه حذفشون کرد و نخوندشون، اما کنکور ۱۴۰۲ بازی رو عوض کرد! در این آزمون، طراح‌ها از تمام فصل‌ها سؤال داده بودن. از هر فصل ۲ سؤال اومده بود، البته به‌جز فصل ششم که به‌خاطر جزییات زیادش، ۳ سؤال ازش طرح شده بود. این نشون میده که درس زمینشناسی در کنکور خیلی جدی‌تر شده و خوندن همه‌ی فصل‌ها برای کسب درصد بالا لازم و ضروریه. پس یادتون باشه که هیچ فصلی رو حذف نکنید و تمامشون رو بادقت بخونید.
ضریب زمینشناسی در کنکور تجربی
همون‌طور که قبلاً هم اشاره کردیم، برای هر درس، یه ضریب داریم و یه انحراف معیار. انحراف معیار یعنی این‌که میزان سختی و آسونی درس، در ترازی که از اون درس می‌گیرید اثرگذاره. مثلاً درس زمینشناسی در کنکور ضریب ۱ داره و درس زیست‌شناسی ضریب ۱۲؛ اما این به این معنی نیست که ۱۲ سؤال زمینشناسی با یک سؤال زیست‌شناسی برابره! بلکه درصد بالا در درس زمینشناسی هم می‌تونه تراز خیلی بالا و هیجان‌انگیزی رو ایجاد کنه. پس سعی کنید این درس رو بالای ۸۰ بزنید و معجزه‌ش رو ببینید!
تأثیر زمینشناسی در کنکور
همون‌طور که بالاتر گفتیم، درسته که زمینشناسی در کنکور ضریب ۱ داره، اما درصد بالای ۸۰ در این درس، تراز خیلی بالایی رو ایجاد می‌کنه. برای توضیح این موضوع، یه مثال می‌زنیم که بهتر متوجهش بشید.
عکس‌های زیر کارنامه دو دانش‌آموز رتبه برتر کیمیاگرخونه رو نشون میده:
- امیرعباس سرهادی رتبه ۱۴۶۳ کنکور تجربی ۱۴۰۲ و دانشجوی پزشکی دانشگاه همدان
- پوریا بهادر رتبه ۱۲۰۲ کنکور تجربی ۱۴۰۲ و دانشجوی دندونپزشکی دانشگاه همدان
همون‌طور که می‌بینید، درصد درس‌های فیزیک، شیمی و ریاضی این دو دانش‌آموز به هم نزدیکه و ترازهای تقریباً یکسانی رو ایجاد کرده. اما زیست‌شناسی و زمین‌شناسیه که اینجا قابل‌بحثه! امیرعباس سرهادی زیست‌شناسی رو ۵۱درصد زده و پوریا بهادر، ۶۹.۶درصد! زیست‌شناسی ضریب ۱۲ داره و قاعدتاً باید تفاوت خیلی زیادی بین تراز و رتبه این دو نفر ایجاد بشه. اما درصد بالای ۸۵ زمینشناسی، با این‌که ضریبش یکه، تراز خیلی بالایی رو برای امیرعباس ایجاد کرده و باعث شده رتبه‌های این دو نفر به هم نزدیک بشه. بنابراین، اگه امیرعباس در درس زمینشناسی، درصدی نزدیک به ۷۰ داشت، ترازش خیلی کم‌تر می‌شد و رتبه‌ش در حدود ۲۷۰۰ قرار می‌گرفت! این‌جاست که می‌تونید معجزه درصد بالای ۸۰ در زمینشناسی رو ببینید؛ پس یادتون باشه که اصلاً این درس رو دست‌کم نگیرید!
روش مطالعه زمینشناسی برای کنکور
برای این‌که بتونید سؤالات زمینشناسی کنکور رو خوب جواب بدید و درصد بالایی کسب کنید، باید موارد زیر رو ریز‌به‌ریز بخونید، بگیرید و روشون تسلط داشته باشید:
اهمیت متن کتاب درسی زمین شناسی
تعدادی از سؤالات زمینشناسی در کنکور، از حفظیات کتاب درسیه. بنابراین، باید متن کتاب رو به‌خوبی بخونید و کلمات کلیدی رو به ذهنتون بسپرید.
جایگاه شکل‌ها، جدول‌ها و نمودارهای زمین شناسی در کنکور
درس زمینشناسی تعداد زیادی شکل و جدول و نمودار داره و طراح ممکنه از تک‌تک این‌ها، سؤالات مفهومی طرح کنه. پس حتماً تمام جزییات این‌ها رو بخونید و حفظ کنید.
اهمیت مفاهیم و فرمول‌های زمین شناسی کنکور
درسته که فرمول‌های درس زمینشناسی یکم عجیب‌و‌غریبن و ترسناکن، ولی سؤال‌های محاسباتی این درس، فقط با یه جای‌گذاری ساده‌ی اعداد در فرمول، قابل حله و چیز پیچیده و سختی نیست.
خلاصه‌نویسی زمین شناسی؛ پیشنهاد ویژه سرآشپز!
نکات درس زمینشناسی پراکنده و شلخته‌ست و نوشتن یه خلاصه‌ی خوب، می‌تونه بهتون کمک کنه که اطلاعات رو دسته‌بندی کنید و مطالب مرتبط باهم رو کنار هم داشته باشید. نوشتن خلاصه هم به تثبیت و نظم‌دهی بهتر مطالب در ذهنتون کمک می‌کنه و هم برای مرور قبل از امتحان، کارتون رو خیلی ساده‌تر می‌کنه.
چطور در کنکور، زمینشناسی رو ۱۰۰ بزنیم؟
برای این‌که بتونید زمینشناسی کنکور رو ۱۰۰درصد بزنید، باید سه تا کار رو انجام بدید:
- مطالعه دقیق
- تستزنی و جمع‌آوری نکات
- خلاصه‌نویسی
مطالعه دقیق
همون‌طور که بالاتر توضیح دادیم، اولین قدم مطالعه دقیقه که سه قسمت داره:
- حفظیات متن کتاب
- شکل‌ها، نمودارها و جدول‌ها
- فرمول‌ها و محاسبات
تستزنی و جمع‌آوری نکات
بعد از این‌که تمام موارد بالا رو خوب و دقیق مطالعه کردید و یاد گرفتید، نوبت به تستزنی می‌رسه. پیشنهاد کیمیاگرخونه اینه که یک جلد کتاب رو انتخاب کنید، تست‌هاش رو کامل حل کنید و نکات هر تست رو کنار متن درسنامه، در قسمت مرتبط یادداشت کنید تا همه مطالب و نکات رو یک‌جا و منسجم داشته باشید و بعداً هم بتونید مرورشون کنید. یادتون باشه که هرچی تست‌های بیش‌تری حل کنید، سرعتتون در تستزنی بیش‌تر می‌شه و بهتر می‌تونید به سؤالات کنکور جواب بدید.
خلاصه‌نویسی
ما در کیمیاگرخونه همیشه روی خلاصه‌نویسی تأکید کردیم و در محتوای جداگانه‌ای، مفصل درباره‌ش حرف زدیم. خلاصه‌نویسی در زمینشناسی بیش‌تر حالت دسته‌بندی داره و در ادامه مطلب، کامل‌تر درباره‌ش توضیح می‌دیم. اما قبل از اون، حتماً محتوای مربوط به روش خلاصه نویسی رو بخونید تا با اصول کلی آشنا بشید.
خلاصه‌نویسی زمینشناسی
همون‌طور که بالاتر گفتیم، نکات زمینشناسی یکم پراکنده و گیج‌کننده‌ست و وقتی می‌خواهیم مطالب رو خلاصه کنیم، هدفمون بیش‌تر دسته‌بندیه. برای خلاصه‌نویسی این درس، می‌تونید از نمودارهایی مثل نمودار تصویر زیر استفاده کنید:
یا مثلاً برای خلاصه‌نویسی ویژگی‌های فلزات، مثل جیوه و فلوئور هم می‌تونید مثل توضیح داخل فیلم ، از رسم جدول استفاده کنید تا مشخصات همگی رو یه جا داشته باشید و راحت‌تر بتونید حفظشون کنید.
بیش‌ترین سؤالات زمینشناسی کنکور از کدوم مباحث میاد؟
تا قبل از کنکور ۱۴۰۲ که زیرگروه‌ها وجود داشتن، ضریب تأثیر درس زمینشناسی در قبولی رشته‌های پزشکی و دندونپزشکی صفر بود! ولی این قانون از سال ۱۴۰۲ لغو شد و زیرگروه‌های آموزشی حذف شدن. بنابراین، زمینشناسی الان در کنکور اهمیت داره و باید درصد خوبی توش کسب کنید.
علاوه بر این، قبلاً که زمینشناسی برای رشته‌‌ی مثلاً داروسازی ضریب خیلی پایینی داشت، ما به دانش‌آموزها می‌گفتیم که لازم نیست تمام دروس کتاب رو بخونن و فقط درس‌هایی رو مطالعه کنن که تعداد سؤالات بیش‌تری ازش میاد. اما در کنکور ۱۴۰۲، طراح از تمام فصل‌ها ۲ سؤال طرح کرده بود و این نشون میده که دیگه نمی‌شه بین دروس کتاب اولویت مشخص کرد! چون از همه‌ی درس‌ها سؤال میاد و برای این‌که درصد خوبی بگیرید، باید روی تمامشون تسلط داشته باشید.
زمینشناسی درس کم‌حجمیه و کلاً یه کتاب تک جلدیه. یعنی مثل فیزیک و شیمی نیست که دهم، یازدهم و دوازدهم داشته باشه. اگه زمان بذارید و این یه جلد کتاب رو به روش درست و اصولی که در این مطلب براتون توضیح دادیم بخونید و یاد بگیرید، مطمئن باشید که می‌تونید در امتحان نهایی این درس نمره نزدیک به ۲۰ بگیرید و در کنکور هم درصد بالای ۸۰ رو کسب کنید.
زمینشناسی کنکور سخت و مفهومی می‌شه!
سؤالات زمینشناسی در کنکور دی‌ماه ۱۴۰۱، خیلی سخت‌تر و مفهومی‌تر شده بود، در صورتی که طی ده سال قبل از ۱۴۰۱، سؤالات نسبتاً ساده بودن و درجه سختی‌شون تغییر نکرده بود. در کارگاه‌های جمع‌بندی که کیمیاگرخونه در تیرماه ۱۴۰۲ برگزار کرد هم به دانش‌آموزها گفتیم که سؤالات زمینشناسی در حال سخت‌تر و مفهومی‌تر شدنه و در کنکور ۱۴۰۲ دیدیم که سؤالات این درس ۲۵٪ سخت‌تر شد! تحلیل‌های ما در کیمیاگرخونه نشون میده که سؤالات زمینشناسی در کنکور، هنوز هم پتانسیل سخت‌تر شدن رو داره و طراح‌ها می‌تونن سؤالات خیلی مفهومی و پیچیده‌ای ازش طرح کنن. پس موقع خوندن این درس تمام مباحث و مطالب رو زیرو‌رو کنید و برای هر سؤال سختی آماده باشید.
بهترین استاد زمینشناسی برای کنکور کیه؟
در سیستم قدیم، یعنی کنکور ۱۴۰۱ به قبل، ما به دانش‌آموزها توصیه می‌کردیم که برای زمینشناسی، فیلم‌های آموزشی آقای چلاجو رو ببینن.
مدت زمان این فیلم‌ها حدوداً ۷ ساعت بود و با دیدنش، بچه‌ها می‌تونستن زمینشناسی کنکور رو نزدیک ۴۰درصد بزنن. اما همون‌طور که بالاتر گفتیم، از کنکور سال ۱۴۰۲، زیرگروه‌ها حذف شدن، درس زمینشناسی اهمیت بیش‌تری پیدا کرده و سؤالاتش هم مفهومی، تحلیلی و ترکیبی شده، بنابراین، دیگه نمی‌شه با دیدن چند تا ویدیو این درس رو جمع‌بندی کرد! اما در ویدیوهای آموزشی که توی بازار وجود داره، معلم‌ها هنوز هم همون نگاه ساده رو نسبت به زمینشناسی دارن و به روند سخت‌تر‌شدن سؤالات این درس در کنکور بی‌توجهن. بنابراین، این ویدیوها نمی‌تونن به شما کمک کنن درصدتون رو در کنکور به بالای ۸۰ برسونید. به همین دلیل، ما دیگه پیشنهاد نمی‌کنیم که فیلم‌های آموزشی رو تهیه کنید و ببینید، بلکه بهتره در درجه اول، کتاب درسی رو خوب بخونید و در کنارش، کتاب‌های کمک‌آموزشی مناسب رو انتخاب کنید و با مطالعه‌ی درسنامه‌ها و حل تست‌هاشون، روی مطالب به‌خوبی مسلط بشید.
بهترین منابع زمینشناسی برای کنکور
پیشنهاد کیمیاگرخونه اینه که برای خوندن زمینشناسی، یا از کتاب خیلی سبز و یا از کتاب مهروماه استفاده کنید. هر دوی این‌ها، کتاب‌های خیلی خوبی هستن و نسبت به کتاب‌های زمینشناسی سایر نشرها، قوی‌ترن.
زمینشناسی خیلی سبز بهتره یا مهروماه؟
کتاب مهروماه نسبت به کتاب خیلی سبز، درسنامه بهتری داره اما خیلی سبز تعداد تست‌ها و سؤالات بیش‌تری داره. اما در مجموع، کیمیاگرخونه کتاب مهروماه رو بیش‌تر پیشنهاد می‌کنه، گرچه خیلی سبز هم کتاب خیلی خوب و مفیدیه.
روش مطالعه زمینشناسی برای امتحان نهایی
پیشنهاد ما به دانش‌آموزهای پایه یازدهم اینه که به درس زمینشناسی، نگاه بلند مدت داشته باشن. یعنی موقع خوندن این درس برای امتحان نهایی، طوری کتاب رو بخونن و مطالب و نکاتش رو خلاصه کنن که بتونن از این خلاصه‌ها برای کنکور هم استفاده کنن. دانش‌آموزها در پایه دوازدهم، دچار کمبود وقت هستن و باید در مدت زمان کم، به تمام درس‌ها مسلط بشن، پس کسی که تکلیف زمینشناسی رو در پایه یازدهم مشخص و خلاصه جامع و کاملی از نکاتش تهیه کنه، می‌تونه در پایه دوازدهم، زمان ذخیره کنه!
نکات مهم برای امتحان نهایی زمینشناسی: چطور در زمینشناسی، ۲۰ بگیریم؟
برای این‌که بتونید در امتحان نهایی زمینشناسی، نمره خوبی بگیرید، حتماً نکته‌های زیر رو یادتون باشه:
- متن کتاب درسی رو کامل بخونید و نکات مهم و کلیدواژه‌ها رو خوب به ذهنتون بسپرید.
- شکل‌ها، جدول‌ها، و نمودارها رو حتماً بخونید و اطلاعاتشون رو حفظ کنید.
- نکات رو دسته‌بندی و خلاصه کنید تا تمام مطالب رو به‌صورت منسجم یک جا داشته باشید و بتونید مرورشون کنید.
- و درنهایت، پیشنهاد همیشگی کیمیاگرخونه: سؤالات نهایی و شبه‌نهایی زمینشناسی رو حل کنید و بخونید.
نکته: همون‌طور که بالاتر گفتیم، قبل از هرچیز کتاب درسی رو خوب بخونید و در کنارش کتاب‌های کمک‌درسی زمینشناسی مهروماه یا خیلی سبز رو هم مطالعه و تست‌هاشو حل کنید تا هم برای امتحان نهایی و هم برای کنکور، کاملاً آماده بشید. اما اگه دنبال کتابی می‌گردید که فقط برای امتحان نهایی مناسب باشه، پیشنهاد ما به شما کتاب فرمول بیست گاجه. این کتاب هم نکات مهم رو دسته‌بندی کرده و هم نمونه سؤالات زیادی داره که می‌تونید ازشون استفاده کنید. اما یادتون باشه که کتاب فرمول بیست فقط مناسب امتحان نهاییه و برای درصد بالای ۸۰ در کنکور، باید یکی از دو تا کتابی که بالاتر معرفی کردیم رو بخونید.