هر ساله دانش‌آموزهای زیادی در سراسر کشور برای ورود به مدارس تیزهوشان باهم رقابت می‌کنن. خیلی از خانواده‌ها هم دوست دارن که فرزندشون موفق بشه به این مدارس راه پیدا کنه و استعداد درخشان باشه. اما سؤال این‌جاست که توی این آزمون پر از رقابت، چطور می‌شه موفق شد و راهکارهای قبولی در مدارس تیزهوشان چیه. پس اگه دانش‌آموز پایه ششمی یا نهمی هست، این محتوا رو از دست نده و تا آخر همراهمون باش.
آزمون ورودی مدارس تیزهوشان
مدارس تیزهوشان در پایه‌های هفتم و دهم، دانش‌آموز می‌گیرن. یعنی وزارت آموزش‌و‌پرورش هر سال برای ورود به پایه‌های هفتم و دهم، آزمون ورودی مدارس تیزهوشان رو برگزار می‌کنه و دانش‌آموزها برای ورود به مدارس سمپاد (سازمان پرورش استعدادهای درخشان)، باهم رقابت می‌کنن.
آزمون ورودی مدارس تیزهوشان معمولاً بعد از پایان امتحانات خردادماه، برای دانش‌آموزهای پایه ششم و نهم برگزار می‌شه، اما این تاریخ ممکنه به دلایل مختلف تغییر کنه. بنابراین، برای اطلاع از تاریخ دقیق و قطعی این آزمون، بهتره که حتماً به سایت سمپاد مراجعه کنید.
آزمون تیزهوشان ششم به هفتم
سؤالات آزمون ورودی مدارس استعدادهای درخشان برای پایه ششم به هفتم، به‌صورت تحلیلیه. یعنی سؤالاتی که سطح هوش، منطق، خلاقیت، و قدرت تحلیل و تشخیص شما رو می‌سنجه. آزمون این پایه شامل دو دفترچه‌ست که مجموعاً ۱۲۰سؤال رو در بر می‌گیره. در دفترچه اول، ۶۰سؤال هوش تحلیلی و محاسباتی وجود داره که باید در مدت زمان ۷۵دقیقه بهشون جواب بدید. سؤالات دفترچه دوم هوش سرعتی شما رو می‌سنجه و به همین دلیل، باید به ۶۰سؤالی که در اون وجود داره در مدت زمان ۲۵دقیقه پاسخ بدید.
آزمون تیزهوشان نهم به دهم
آزمون ورودی در این پایه، علاوه بر سؤالات تحلیلی، شامل سؤالات درسی هم هست. بنابراین، برای موفقیت در این آزمون، باید مطالب کتاب‌های درسی رو هم کامل بخونید و یاد بگیرید. آزمون ورودی پایه هم سمپاد، از دو تا دفترچه و مجموعاً ۱۲۰سؤال تشکیل شده. دفترچه اول شامل ۵۰سؤال تحلیلی و هوشه که ۵۰دقیقه فرصت دارید بهشون جواب بدید. در دفترچه دوم هم ۵۰سؤال درسی از دروس پایه‌های هشتم و نهم وجود داره که برای پاسخگویی بهشون، ۷۰دقیقه فرصت دارید.
ضریب دروس در آزمون تیزهوشان نهم به دهم
این آزمون، شامل دروس ریاضی، علوم تجربی، قرآن و پیام‌های آسمانی، زبان و ادبیات فارسی و مطالعات اجتماعیه. برای شرکت در آزمون ورودی این پایه، باید در زمان ثبت نام رشته خودتون رو مشخص کنید. چون ضرایب دروس بالا برای رشته‌های مختلف ریاضی، تجربی، انسانی و سمپاد مهارتی (رشته‌های فنی و حرفه‌ای) متفاوته. توی جدول زیر، می‌تونید ضریب درس‌های مختلف رو برای این رشته‌ها ببینید:
| نام رشته / نام درس | ریاضی | علوم تجربی | قرآن و پیام‌های آسمانی | زبان و ادبیات فارسی | مطالعات اجتماعی |
| ریاضی فیزیک | ۴ | ۲ | ۱ | ۲ | ۱ |
| تجربی | ۲ | ۴ | ۱ | ۲ | ۱ |
| انسانی | ۲ | ۲ | ۱ | ۴ | ۱ |
| سمپاد مهارتی | ۳ | ۳ | ۱ | ۲ | ۱ |
راهکارهای موفقیت در آزمون تیزهوشان
مدارس تیزهوشان از نظر علمی، سطح بسیار بالایی دارن و دبیرهای خوب و باتجربه‌ای در اون‌ها تدریس می‌کنن. پس تحصیل در این مدارس، می‌تونه خیلی به پیشرفت و تضمین آینده علمی شما کمک کنه. البته باید بدونید که در این مدارس، سطح تدریس و همین‌طور تکالیفی که به دانش‌آموزها داده می‌شه، نسبت به مدارس دیگه خیلی بالاتره و باید پشتکار قوی‌ای داشته باشید تا بتونید از پسشون بربیاید. علاوه بر این، فضای رقابتی موجود در مدارس تیزهوشان هم نیاز به این پشتکار رو دوچندان می‌کنه. در واقع بهتره بگیم که اگه قلباً شیفته و عاشق درس‌خوندن هستید، مدارس تیزهوشان جای مناسبی برای شماست.
برای موفقیت در آزمون تیزهوشان، راهکارها و نکاتی وجود داره که می‌تونه بهتون کمک کنه تا نتیجه خوبی بگیرید. در ادامه این نکات رو توضیح می‌دیم و شما می‌تونید هر سؤال یا ابهامی که درباره این موارد دارید، در قسمت کامنت‌ها با ما در میون بذارید تا به‌سرعت بهشون پاسخ بدیم.
برنامه‌ریزی علمی و اصولی
برای رسیدن به هر هدفی، برنامه‌ریزی علمی و اصولی حرف اول رو می‌زنه. قبولی در آزمون تیزهوشان هم نیاز به یک برنامه مطالعاتی دقیق و اصولی داره. برای این کار، می‌تونید از یه مشاور هم کمک بگیرید تا بتونید برنامه بهتری بنویسید و بهش عمل کنید. یادتون باشه که برنامه درسی باید متناسب با شرایط زندگی، توانایی‌ها و نقاط ضعف و قوت شما باشه. بنابراین، برنامه‌ای که دوستتون مطابق اون درس می‌خونه، ممکنه برای شما کارآمد نباشه. پس سعی کنید برنامه اختصاصی خودتون رو بنویسید و در اون حتماً به استراحت و تفریح هم توجه کنید. چون درس‌خوندن در ساعات طولانی، بدون استراحت نه‌تنها فایده نداره، بلکه آسیب‌‌زننده هم هست.
اهمیت شروع به موقع
برای شرکت در آزمون ورودی تیزهوشان، باید معدلتون در پایه‌های هشتم و نهم، بالای ۱۹ باشه. بنابراین، تقریباً از ابتدای دوره متوسطه اول، باید برنامه بلندمدتی برای موفقیت در آزمون تیزهوشان و ورود به مدارس سمپاد داشته باشید و خوب درس بخونید. شروع کسب آمادگی برای آزمون تیزهوشان در زمان مناسب، شما رو از بسیاری از رقباتون جلو میندازه و احتمال موفقیتتون رو بیش‌تر می‌کنه. پس سعی کنید هر چه زودتر شروع کنید تا فرصت رو از دست ندید.
درک و فهم عمیق مطالب
سؤالات آزمون ورودی مدارس تیزهوشان طوری طراحی می‌شه که برای پاسخ‌دادن به اون‌ها، باید مفاهیم درسی رو عمیق و کامل درک کرده باشید. حفظ‌کردن سطحی مطالب به هیچ‌وجه برای موفقیت در آزمون تیزهوشان کافی نیست. بلکه، شما باید طوری درس بخونید که بتونید موضوعات رو تحلیل کنید و هیچ نکته‌ای و جزییاتی رو از قلم نندازید.
استفاده از منابع کمک‌آموزشی + حل تست زیاد
برای موفقیت در آزمون تیزهوشان، باید از منابع کمک‌آموزشی مناسب استفاده کنید تا هم مطالب درسی رو عمیق‌تر و بهتر بفهمید و هم تست بزنید. چون همون‌طور که می‌دونید، آزمون سمپاد یه امتحان چهارگزینه‌ایه و برای کسب موفقیت در اون، باید با روش‌های تست‌زنی آشنا باشید و دستتون توی تست‌زدن راه افتاده باشه. استفاده از کتاب‌های کمک‌آموزشی، به‌ویژه برای سؤالات هوش خیلی بهتون کمک و شما رو با ساختار کلی سؤالات هوش آزمون تیزهوشان آشنا می‌کنه. در انتخاب کتاب‌های کمک‌آموزشی، دقت کنید که متن درسنامه‌هاش براتون قابل‌فهم باشه و نمونه سؤالاتش هم سطح معقولی داشته باشه، یعنی نه خیلی سخت و نه خیلی آسون که براتون مثل آب‌خوردن باشه!
اهمیت دروس دارای ضریب بالا
در این مقاله، گفتیم که ضریب هر درس در آزمون تیزهوشان برای رشته‌های مختلف چقدره. همون‌طور که می‌دونید، هر چی که ضریب یه درس بالاتر باشه، یعنی مهم‌تره و تأثیری که در نمره نهایی آزمون شما می‌ذاره، بیش‌تره. بنابراین، متناسب با رشته‌تون، باید دروسی که ضریب بالاتری دارن رو خیلی جدی بگیرید. این نکته به این معنی نیست که دروس دیگه رو رها کنید. یادتون باشه که به هیچ وجه، نباید هیچ درسی رو حذف کنید و کنار بذارید. بلکه باید روی تمام دروس تسلط داشته باشید و سعی کنید برای دروسی که ضریب بالاتری دارن، انرژی و وقت بیش‌تری بذارید و تمرین‌های بیش‌تری حل کنید.
نمره منفی در آزمون تیزهوشان
تقریباً تمام امتحان‌های چهارگزینه‌ای، نمره منفی دارن و آزمون تیزهوشان هم از این قاعده مستثنی نیست. یعنی در این آزمون، به ازای هر سه تا سؤالی که غلط جواب بدید، یک پاسخ درست شما از بین می‌ره. بنابراین، طمع نکنید و به هیچ وجه به سؤالاتی که از جوابشون مطمئن نیستید، جواب ندید!
اهمیت مدیریت استرس و اضطراب
استرس هیچ‌وقت به بهبود وضعیت کمک نکرده و نمی‌کنه و نخواهد کرد! بلکه فقط باعث پرش ذهن و عدم تمرکز می‌شه و بازدهی‌تون رو پایین میاره. پس سعی کنید استرس نداشته باشید. گرچه این جمله خیلی کلیشه‌ایه و قطعاً در پاسخ بهش می‌گید که «مگه دست خودمه؟»، اما ما وظیفه خودمون می‌دونیم که باز هم نصیحتتون کنیم! اصلاً بیاید بدترین حالتی که قراره اتفاق بیفته رو تصور کنیم. بدترین وضعیت اینه که توی آزمون ورودی مدارس تیزهوشان قبول نشید. قطعاً تحصیل در مدارس سمپاد فرصت خیلی خوبی برای پیشرفت شماست و ما هم منکر این قضیه نیستیم. اما با قبول‌نشدن در این مدارس، دنیا به آخر نمی‌رسه و مسیر پیش روی شما بن‌بست نمی‌شه. هزاران هزار فرصت دیگه در انتظار شماست که می‌تونید توانمندی‌هاتون رو در اون‌ها ثابت کنید. پس استرس و اضطراب رو از خودتون دور کنید، تلاش کنید و پشتکار داشته باشید. در این صورت، نتیجه هر چه که باشه، شما خیالتون راحته که تمام سعی خودتون رو برای رسیدن به هدفتون کردید و بدهکار خودتون نیستید.
شرکت در آزمون‌های آزمایشی
یکی دیگه از راهکارهایی که می‌تونه به موفقیت شما در آزمون تیزهوشان کمک کنه، شرکت در آزمون‌های آزمایشی یا آزمون‌های شبیه‌ساز تیزهوشانه. مؤسسات و آموزشگاه‌های مختلفی این آزمون‌ها رو به‌صورت آنلاین و حضوری برگزار می‌کنن که می‌تونید پر اون‌ها شرکت کنید. پیشنهاد ما اینه که آزمون‌های حضوری رو انتخاب کنید، چون در نهایت شما قراره به‌شکل حضوری در آزمون ورودی تیزهوشان شرکت کنید و این آزمون‌های آزمایشی می‌تونه بهتون کمک کنه با فضای امتحان بهتر آشنا بشید و کاملاً در موقعیت مشابه قرار بگیرید.
قطعاً می‌دونید که شرکت در آزمون به‌تنهایی نمی‌تونه به پیشرفت تحصیلی شما کمک کنه. اول از همه باید سعی کنید برای هر آزمون، خودتون رو به بودجه‌بندی تعیین‌شده برسونید و با آمادگی سر جلسه حاضر بشید. در غیر این صورت، نمی‌تونید خودتون رو به‌درستی ارزیابی کنید و بسنجید. نکته دوم هم اینه که بعد از هر آزمون، حتماً باید عملکرد خودتون رو تحلیل کنید. اشتباهات، خطاها و کم‌و‌کاستی‌هاتون رو پیدا کنید و سعی کنید در آزمون بعدی، اشتباهات مشابه رو تکرار نکنید. تحلیل آزمون بیش از اون چیزی که فکر کنید می‌تونه باعث پیشرفت و حرکت رو به جلوی شما بشه، پس به هیچ وجه دست کم نگیریدش.
مطالعه نمونه سؤالات آزمون‌های گذشته
مطالعه نمونه سؤال چه برای کنکور، چه برای امتحانات نهایی، چه برای امتحان ورودی مدارس نمونه‌دولتی و چه برای آزمون تیزهوشان، بسیار ضروری و کمک‌کننده‌ست. بنابراین، حتماً سؤال‌های سال‌‌های قبل رو دانلود و حلشون کنید. یادتون باشه که جواب تمام سؤالات، حتی اون‌هایی که درست زدید رو در پاسخنامه بخونید تا روش درست و اصولی حل سؤال رو یاد بگیرید و رفته‌رفته احتمال خطا و اشتباهاتتون رو کم‌تر کنید.
جمع‌بندی
شاید خیلی از دانش‌آموزها فکر کنن که استعداد درخشان نیستن و نمی‌تونن در آزمون تیزهوشان موفق بشن. این تفکر اساساً غلطه و هر کس باید برای رسیدن به موفقیت، تمام تلاش خودش رو بکنه. این‌که در انتها چی پیش میاد، اصلاً مهم نیست؛ اون چیزی که اهمیت داره اینه که با اعتمادبه‌نفس، پشتکار، برنامه‌ریزی و امید برای رسیدن به خواسته‌تون تلاش کنید و مطمئن باشید که نتیجه تلاش‌هاتون رو می‌بینید. پس برنامه‌ریزی کنید و به برنامه‌تون پایبند بمونید. اگه به کمک یا راهنمایی نیاز داشتید هم، آغوش کیمیاگرخونه به روی شما بازه.